Haruki Murakami

Haruki Murakami
Doğum tarixi	12 yanvar 1949
Doğum yeri	Kioto
Şəxsi veb-saytı Vikipediya məqaləsi

Həyatın bir bisküvit qutusuna bənzədiyini düşün. Qutunun içində hər cür bisküvit var, sevdiklərin də, sevmədiklərin də, elə deyilmi? Və insan əvvəlcə sevdiyini yesə, sevmədikləri qalacaq. Mən pis günlər keçirəndə həmişə belə düşünürəm. İndi bunu eləsəm, sonrası daha rahat olar, deyirəm öz-özümə. İnan mənə, həyat bir bisküvit qutusu kimidir.

---

A

B

C

Ç

D

E

Ə

F

G

H

X

İ

J

K

Q

L

M

N

O

Ö

P

R

S

Ş

T

U

Ü

V

Y

Z

---

A

• Ağrı qaçılmazdır, əzab çəkmək isə mütləq deyil.
• Amma kim ən yaxşının nə olduğunu deyə bilər ki? Buna görə qarşımıza çıxan xoşbəxtlikləri tutub saxlamalıyıq və digər insanlar üçün narahatlıq keçirməməliyik. Təcrübələrim mənə belə fürsətlərin insanın qarşısına bir ömürdə iki və ya üç dəfədən artıq çıxmadığını deyir və əgər bu fürsətlərin əldən çıxmasına yol versək, onları qalan həyatımız üçün də rədd etmiş olarıq.
• Aşiq olan hər kəs öz itkin hissələrini axtarır. Beləliklə, aşiq olan hər kəs sevgilisini düşünəndə kədərlənir. Bu, uzun müddətdir görmədiyiniz, xoş xatirələriniz olan otağa geri addım atmaq kimidir.

B

• Bəxtindən şikayət etmə, bunu axmaqlar edər.
• Bəlkə də fahişələrin adları var, amma adların olmadığı bir dünyada yaşayırlar.
• Bəzən sənə baxanda özümü uzaq bir ulduza baxdığımı hiss edirəm. Göz qamaşdırır, amma işıq on minlərlə il əvvələ aiddir. Bəlkə də ulduz artıq yoxdur. Ancaq bəzən bu işıq mənə hər şeydən daha real görünür.
• Bir-birimizi qucaqlamaqla öz qorxularımızı bölüşürük.
• Bir-birinə sadiq olmaq və kömək etməyə çalışmaq… Əsas olan bax budur!
• Birini bütün qəlbinlə, hətta bir nəfəri belə sevə bilirsənsə, həyatda qurtuluş var. O adamla bir araya gələ bilməsəniz belə.
• Bizə hiss etdirdiyi əzablardan asılı olmayaraq, bəzi xatirələrin nə vaxtsa yoxa çıxmasını istəmirik.
• Böyük sürətlə əks istiqamətdə hərəkət etmək, heç hərəkət etməməkdən yaxşıdır.
• Bu dünyada bəzi şeyləri bilməməyin daha yaxşı olduğu vəziyyətlər var.
• Bu dünyaya olan marağınızı itirdiniz. Siz məyus və ruhdan düşdünüz və hər şeyə marağını itirdiniz. Beləliklə, siz fiziki bədəninizi tərk etdiniz. Siz ayrı bir dünyaya getdiniz və orada fərqli bir həyat yaşayırsınız. İçinizdə olan bir dünyada.
• Bu sizə daha bir məsləhətimdir: səbirsiz olmayın. İşlər o qədər qarışsa belə, heç bir şey edə bilməyəcəksiniz, ümidsiz olmayın və ya qoruyucu yandırmayın və geri dönməyə hazır olana qədər müəyyən bir ipi çəkməyə başlayın. Bunun uzun bir proses olacağını və hər şeyi yavaş-yavaş, tək-tək işləyəcəyinizi dərk etməlisiniz.

D

• Dənizə uzun müddət baxdıqda insanlar üçün, insanlara uzun müddət baxdıqda isə dəniz üçün darıxırsan.
• Dünyada səhv fikir deyilən bir şey yoxdur. Bizim fikirlərimizlə üst-üstə düşməyən fikirlər vardır. Bu qədər bəsit.
• Düşünürəm ki, sən məni hələ də sevirsən, amma sənin üçün kifayət etmədiyimdən qaça bilmərik. Bunun baş verəcəyini bilirdim. Ona görə də səni başqa qadına aşiq olmaqda qınamıram. Mən də əsəbi deyiləm. Olmalıyam, amma yox. Sadəcə ağrı hiss edirəm. Çox ağrı. Bunun nə qədər zərər verəcəyini təsəvvür edə biləcəyimi düşündüm, amma yanıldım.

Ə

• Əgər məni xatırlayırsansa, başqalarının unutmasının mənim üçün heç bir əhəmiyyəti yoxdur.
• Əgər tünd bir qaranlığın içindəsinizsə, edə biləcəyiniz tək şey gözləriniz qaranlığa öyrəşənə qədər dayanıb gözləməkdir.
• Əgər, yalnız başqalarının oxuduqları kitabları oxuyursuzsa, o zaman elə onların düşündükləri kimi düşünəcəksiniz, əlavə heç nə.
• Əlbəttə ki, bir-birimizi heç vaxt fiziki şəkildə sevə bilməməyimiz ağrıdı. Olsaydı, daha çox xoşbəxt olardıq. Ancaq bu, dalğalar, fəsillərin dəyişməsi kimi idi - dəyişməz bir şey, heç vaxt dəyişdirə bilməyəcəyimiz dəyişməz bir tale. Onu nə qədər ağıllı şəkildə qorusaq da, incə dostluğumuz sonsuza qədər davam etməyəcəkdi. Biz çıxılmaz vəziyyətə düşməyə məcbur idik. Bu ağrılı şəkildə aydın idi.
• Ən maraqsız, darıxdırıcı və lazımsız yerdə olarkən, yenə də nəsə təzə öyrənə bilərsən.
• Ən yaxşısını kim deyə bilər? Buna görə də xoşbəxtlik şansınız varsa, onu tapdığınız yerdə götürməli və başqaları üçün çox narahat olmamalısınız. Təcrübəm mənə deyir ki, bir ömür boyu iki və ya üçdən çox belə şansımız olmur və onları buraxsaq, ömrümüzün sonuna qədər peşman olarıq.
• Əvvəllər belə düşünürdüm ki, insanlar illər keçdikdə, müntəzəm olaraq qocalır… Sən demə belə deyilmiş. İnsan ani olaraq qocalır.
• Əzab qaçılmazdır, vicdan əzabı isə bir seçimdir.

F

• Fahişələrin bəlkə də adları var, amma onlar adları olmayan bir dünyada yaşayırlar.

X

• Xatirələr səni içindən isidən şeylər olduğu kimi, eyni zamanda, gözlərindən çölə ağladan şeylərdir.

H

• Heç vaxt özün üçün təəssüflənmə. Bunu axmaqlar edər.
• Həmişə deyirəm - mənim tərəfimdən qərəzdir, əminəm - divan seçimindən insanın xarakteri haqqında çox şey deyə bilərsiniz. Divanlar özlərinə toxunulmaz bir səltənət təşkil edir. Ancaq bu, yalnız yaxşı divanlarda oturaraq böyüyənlərin qiymətləndirəcəyi bir şeydir. Bu, yaxşı kitablar oxumaq və ya yaxşı musiqi dinləmək kimi bir şeydir. Bir yaxşı divan başqa bir yaxşı divan yetişdirir; bir pis divan digər pis divan doğurur. Belə gedir. Elə insanlar var ki, dəbdəbəli maşın sürür, amma evlərində ikinci və ya üçüncü dərəcəli divanlar var. Mən belə insanlara az güvənirəm. Bahalı avtomobil öz qiymətinə dəyər verə bilər, lakin bu, yalnız bahalı avtomobildir. Pulun varsa ala bilərsən, hər kəs ala bilər. Yaxşı divan almaq isə tərz, təcrübə və fəlsəfə tələb edir. Bu pul tələb edir, bəli, həm də üstün divanı divanlar arasında görmə qabiliyyətinə ehtiyacınız var.
• Hər bir kəs “hər şeyin yaxşılıqla” bitəcəyinə inansa, dünyada qorxulacaq bir şey qalmayacaq.
• Heç kəs yalnızlığı belə çox sevə bilməz. Mən dost qazanmaq xətrinə öz yolumu dəyişmərəm, hər şey belə sadədir, çünki bu sadəcə məyusluğa doğru aparacaq.
• Hər kəsin oxuduğu kitabları oxuyursansa, hamının düşündüyü şeyləri düşünürsən.
• Hər şey istədiyin kimi olsa, yaşamaq sənin üçün maraqsız olmağa başlayacaq.
• Hissləri daxildən azadlığa çıxarmaq lazımdır. Əks təqdirdə onlar daxildə yığılacaq və daha sonradan ÖLMƏYƏ başlayacaq.

İ

• İnsan nə qədər böyükdürsə, onun həyatında artıq düzəldilə bilməyəcək şeylərin sayı da bir o qədər çoxdur.
• İnsana ümid verilir və o bundan həyat yanacağı olaraq istifadə edir. Ümidsiz irəli getmək heç cür mümkün deyil.
• İnsanların xatirələri bəlkə də yaşamaq üçün yandırdıqları yanacaqdır. Bu xatirələrin hər hansı bir aktual əhəmiyyəti olub-olmamasından asılı olmayaraq, həyatın saxlanması baxımından əhəmiyyəti yoxdur. Onların hamısı sadəcə yanacaqdır. Xəbər qəzetindəki reklam doldurucusu, fəlsəfə kitabları, jurnaldakı çirkli şəkillər, on min yenlik əskinaslar; onları atəşə yedizdirdiyiniz zaman onlar sadəcə kağızdır. Yanğın yanarkən “oh bu Kantdır”, “Oh, bu Yomuri axşam nəşridir” və ya “Gözəl döşlər”i düşünmür. Yanğın üçün onlar kağız qırıntılarından başqa bir şey deyil. Bu, eyni şeydir. Vacib xatirələr, o qədər də vacib olmayan xatirələr, tamamilə faydasız xatirələr: heç bir fərq yoxdur - hamısı yanacaqdır.
• İstənilən boşluq nə iləsə doldurulacaq.

K

• Kim aşiq olubsa, özünün çatışmayan parçalarını axtarır. Buna görə aşiq məşuqunu düşündükcə əzab çəkir. Eynilə uzun zaman görmədiyin birinin otağına girərkən xatırladığın xatirələr kimidir.

M

• Mən həmişə sevgiyə ac idim. Bircə dəfə mən ondan doymağın necə olduğunu bilmək istədim -- o qədər sevgi ilə qidalanmaq ki, daha dözə bilmədim. Yalnız bir dəfə.
• Mən hiss edirəm ki, mən öz dünyam adlandıra biləcəyim bir şeyi yaratmağı bacarmışam...zamanla... yavaş-yavaş. Və mən onun içində olanda müəyyən dərəcədə rahatlaşıram. Amma belə bir dünya yaratmalı olduğumu hiss etməyimin özü, yəqin ki, zəif insan olduğumu, tez göyərdiyimi göstərir, elə deyilmi? Və ümumən cəmiyyətin gözündə mənim o dünyam çox kiçik bir şeydir. Bu, karton evə bənzəyir: əsən külək onu harasa apara bilər.
• Mən tənhalığı sevmirəm. Sadəcə olaraq yersiz tanışlıqlara yol vermirəm… Yersiz olaraq bu insanlara görə məyus olmamaq üçün.
• Mənim haqqımda bildiyini düşündüyün hər şey xatirələrdən başqa bir şey deyil.

N

• Nə qədər çalışırsan çalış, dözülməz olan dözülməzdir.

Ö

• Ölüm həyatın əksi deyil, lakin onun bir hissəsidir.
• Özünüz haqqında düşünərkən məyusluq hissindən qaçın. Özlərinə görə məyus olanlar ancaq axmaqlardır.

S

• Sevgisiz dünya qapalı pəncərənin arxasındakı külək kimidir. Nə toxuna, nə içinə çəkə bilirsən.
• Sərt, hündür bir divar və ona qarşı qopan bir yumurta varsa, divar nə qədər düzgündürsə, yumurta nə qədər səhv olsa da, yumurtanın tərəfində dayanacam. Niyə? Çünki hər birimiz bir yumurtayıq, kövrək bir yumurtanın içinə girmiş bənzərsiz bir ruhdur. Hər birimiz hündür bir divarla üz-üzəyik. Yüksək divar, bizi fərdlər olaraq adətən etməyə uyğun görmədiyimiz şeyləri etməyə məcbur edən sistemdir. Hamımız insan, fərd, kövrək yumurtalarıq. Divara qarşı ümidimiz yoxdur: çox hündür, çox qaranlıq, çox soyuqdur. Divarla mübarizə aparmaq üçün istilik, güc üçün ruhumuzu birləşdirməliyik. Sistemin bizi idarə etməsinə imkan verməməliyik - kim olduğumuzu yaratmalıyıq. Sistemi yaradan bizik.
• Son nəticədə, bir insanın digərini mükəmməl başa düşməsi mümkündürmü? Başqa bir insanı tanımaq üçün ciddi səylərə böyük vaxt və enerji sərf edə bilərik, amma sonda o insanın mahiyyətinə nə qədər yaxınlaşa bilərik? Biz özümüzü digər insanı yaxşı tanıdığımıza inandırırıq, amma həqiqətən kimsə haqqında vacib bir şey bilirikmi?

T

• Təəssüf ki, saat taqqıldayır, vaxt keçir. Keçmişin imkanları artır, gələcək öz yerini tutur, imkanlar azalır və peşmanlıq özünün ən yüksək həddinə çatır.
• Tənha fikirlərini heç kim ilə bölüşə bilmədikdə, onlar səni öz aralarında bölməyə başlayır.
• Toystoyun dediyi kimi "Xoşbəxtlik bir alleqoriya, bədbəxtlik isə hekayədir."

U

• Uzaqdan baxdıqda istənilən şey gözəl görünür.

Ü

• Ürəkdən kənara çıxa bilməyəcək heç bir sirr yoxdur.

Y

• Yaddaş insanı daxildən isidir, eyni zamanda da parçalamağa başlayır.

Z

• Zaman genişlənir, sonra daralır, hamısı ürəyin çalxalanmasına uyğundur.