Vikisitat

Nəsirəddin Tusi: Redaktələr arasındakı fərq

Tarixə interaktiv şəkildə baxın
← Əvvəlki redaktəSonrakı redaktə →
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
VizualVikimətn
Sətir 145:
 
== N ==
* Nadanlıqdan[[Nadanlıq]]dan can qurtarmaq, [[qorxu]] və xofdan[[xof]]dan [[azad]] olmaq üçün [[alim]] və filosoflar[[filosof]]lar [[böyük]] əziyyətlərə[[əziyyət]]lərə dözür, [[cismani]] [[ləzzət]] və istirahətdən[[istirahət]]dən əl çəkir, [[yuxusuz]] [[gecələr]] və [[ağır]] zəhmətlərə[[zəhmət]]lərə [[razı]] olurlar. [[Əsl]] [[rahatlıq]] bədəni ağrılardan[[ağrı]]lardan [[xilas]] olmaq, əsl əziyyət isə cəhldir. Deməli, əsl rahatlıq elmdir[[elm]]dir. Elm adamlarının[[adamlar]]ının ruhi və rahatlığı elmdir, çünki [[dünya]] var-yoxu onların gözündə[[göz]]ündə [[əhəmiyyətsiz]] və [[dəyərsiz]] olar. Elmə yiyələnərək [[əbədi]] [[səadət]], həmişəlik [[istirahət]] əldə etdiklərindən tez ötüb keçən bəlalara[[bəla]]lara məruz qalan, böyük baş ağrısına səbəb olan, [[müxtəlif]] [[qəm]] və [[kədər]] yaradan, [[təşviş]] və [[təlaş]] törədən [[dünya]] işlərindən əl çəkər, [[zəruri]] ehtiyacı[[ehtiyac]]ı ilə kifayətlənər, dünyagir olmazlar, çünki dünyagirliyin sonu görünməz, bir arzuya[[arzu]]ya çatdımı, başqa arzu eşqinə[[eşq]]inə düşər.
* [[Nalayiq]] [[həyat]] keçirmə ki, nalayiq [[ölüm]] də ona [[əlavə]] edilsin.
* Nalayiq sözlər eşitmək, şit zarafatlara qulaq asmaq, lağlağıların şahidi olmaqdan çəkindirməli, təlim-tərbiyə tapşırıqlarını yerinə yetirib tam yorulmayınca, ona yemək verilməməlidir. Elə etmək lazımdır ki, heç bir şeyi gizlətməsin, bir şeyi gizlətsə, qəbahətli işləri də gizlətməyə cəsarət edər. Çox yatağanlığı qadağan etmək lazımdır. Çox yatmaq zehni kütləşdirər, hafizəni öldürər, bədəni lırtlaşdırar, insanı süst edər. Gündüz yatmağa qoymamalı, yumşaq, rahat paltar geydirməməli, bərkə-boşa öyrətməli, yayda sərin sərdabə və nazik tüllərə, qışda isti otaq və qalın kürklərə öyrətməməli, çox yerimək, hərəkət etmək, at minmək, əziyyət çəkməyə adət etməli, əksləri qadağan olunmalıdır, oturub-durmaq qaydaları, susub-danışmaq üsulları öyrədilməlidir. Biz bu barədə aşağıda danışacağıq. Saçlarına xüsusi sığal verib, əyninə qadınlara məxsus bəzək-düzəkli paltar geydirməməli, ehtiyac olmadıqca barmağına üzük keçirməməlidir. Yaxın adamları, ata-babaları, mal-dövlətləri, yeyib-içimləri, geyim-gecimləri ilə lovğalanmağa icazə verilməməlidir. Hamıya qarşı təvazökar olmaq, yaxın adamlara hörmət qoymaq təlqin edilməli, özündən zəiflərə əl qaldırıb özündən güclülərə boyun əymək, tay-tuşlarına paxıllıq etmək qadağan olunmalıdır. Yalan danışmağın qabağı alınmalıdır, istər yalandan, istərsə doğrudan and içməyə yol verilməməlidir, and içmək, ümumiyyətlə, hamı üçün pis adətdir. Böyük adamların, bəlkə də, yalan danışmağa ehtiyacı olsun, lakin uşaqların buna qətiyyən ehtiyacı ola bilməz.
* Nəfsin ağayanalığı ona deyilir ki, nəfs var-yoxluğa, az-çoxluğa böyük əhəmiyyət verməyə, mülayim və qeyri-mülayim işləri yola verməyi bacara.
Mənbə — "https://az.wikiquote.org/wiki/Nəsirəddin_Tusi"