Latın atalar sözləri: Redaktələr arasındakı fərq

==А==

* ''A Deo rex, a rege lex''

 

* ''A nullo diligitur, qui neminem diligit.''

 

* ''Abyssus abyssum invocat.''

 

* ''Accidit in puncto, quod non contigit in anno.''

 

* ''Ad Kalendas Graecas''

:: Mənası: Qeyri-müəyyən müddətə təxirə salmaq.

 

 

* ''Aditum nocendi perfido praestat fides.''

:: Mənbə: [[Seneka]].

 

* ''Alea jacta est''

:: Püşk atılıb.

:: Mənbə: [[Yuli Sezar]]ın Rubikon çayını keçərkən dediyi sözlər.

 

* ''Aliena vitia in oculis habemus, a tergo nostra sunt.''

 

* ''Aliis inserviendo consumor''

 

* ''Alter ego''

 

* ''Alma mater''

 

* ''Amat victoria curam.''

 

* ''Amantes amentes.''

 

* ''Amici fures temporis.''

 

* ''Amicitia aequalitas.''

 

* ''Amicus certus in re incerta cernitur.''

:: Mənbə: Enni

 

* ''Amicus verus — rara avis.''

:: Mənbə: Plavt

 

 

* ''Amicus (mihi) Plato, sed magis amica veritas.''

:: Mənbə: [[Aristotel]]

 

* ''Amor caecus.''

 

* ''Amoris vulnus sanat idem, qui facit.''

 

* ''Amor non est medicabilis herbis.''

 

* ''Animis opibusque parati''

 

* ''Aquilam volare doces''

 

* ''Ars gratia artis''

 

* ''Audentes fortuna juvat.''

:: Mənbə: [[Vergili]], "Eneida" (X, 284)

 

* ''Aurea mediocritas.''

 

* ''Aut bene, aut nihil.''

 

* ''Aut Caesar, aut nihil''

 

* ''Ave Caesar, imperator, morituri te salutant.''

 

==B==

 

* ''Barba crescit, caput nescit.''

 

* ''Barba non facit philosophum.''

 

* ''Beati hispani, quibus vivere bibere est.''

 

* ''Benefacta male locata malefacta arbitror.''

:: Mənbə: [[Siseron]]

 

* ''Bis dat, qui cito dat.''

:: Mənbə: [[Publili Sir]]

 

==C==

* ''Caedite eos. Novit enim Dominus qui sunt eius.''

:: Digər tərcümədə: ''Hamısını öldürün. Allah özü ayırd edəcək.''

:: Albiqoy Xaç yürüşləri zamanı Bezye qətliamından əvvəl abbat Arnold Amorinin dediyi güman edilir.

 

* ''Caesarem decet stantem mori.''

:: Mənbə: [[Svetoni]]nin imperator [[Vespasian]]ın son sözləri haqqında verdiyi məlumat.

 

* ''Carmina morte carent''

 

* ''Carpe diem''

:: Mənbə: [[Horatsi]], "Odalar" (I, 11.8)

 

* ''Carthago delenda est'' (''Carthaginem esse delendam'')

:: Mənbə: [[Plutarx]]. Böyük Mark Portsi Katonun Roma senatındakı çıxışından.

 

* ''Calamitas virtutis occasio.''

:: Mənbə: [[Seneka]]

 

* ''Carpamus dulcia: nostrum est, quod vivis: cinis et manes et fabula fies.''

:: Persi, Sat., v. 151

 

 

* ''Citius, altius, fortius!''

:: Şərh: 1913-cü ildən Olimpiya oyunları hərəkatının şüarı.

 

 

* ''Cogito, ergo sum.''

:: Mənbə: [[Dekart]]

 

 

* ''Conscientia mille testes.''

 

* ''Consuetudo est altera natura''

 

* ''Contra spem spero.''

 

* ''Corruptio optimi pessima.''

 

* ''Credo quia absurdum est.''

:: Mənbə: [[Tertullian]]

 

 

* ''Cuique suum.''

 

* ''Cum tacent clamant.''

 

==D==

* ''Damnant, quod non intelegunt''

 

* ''Dic, duc, fac, fer!''

:: Mənbə: Roma hüququnda hüquqşünasın 4 ehkamı.

 

* ''De gustibus non est disputandum''

 

* ''De minimis non curat praetor.'' (və ya ''rex'', ya da ''lex'')

 

* ''De mortuis aut bene, aut nihil''

 

* ''Debes, ergo potes''

 

* ''Decipimur specie recti.''

:: Mənası: ''Xarici görünüş aldadıcı ola bilər.''

:: Mənbə: [[Horatsi]], "Poeziya elmi"

 

* ''Deo Vindice.''

:: [[w:Amerika Konfederativ Ştatları|Amerika Konfederativ Ştatlarının]] şüarı.

 

* ''Deorum injuriae Diis curae.''

 

* ''Deus lo vult!''

:: Şərh: [[w:Səlibçilər|Səlibçilərin]] şüarı.

 

* ''Dictum factum''

 

* ''Dictum sapienti sat est.''

 

* ''Divide et impera''

:: Mənbə: [[Yuli Sezar]]

 

* ''Docendo discimus''

 

* ''Dominus Illuminatio Mea.''

:: Şərh: [[w:Oksford Universiteti|Oksford Universitetinin]] devizi; Psalm 27.

 

* ''Donec eris felix multos numerabis amicos. / Tempora si fuerint nubila solus eris.''

:: Mənbə: [[Ovidi]], Tristia I,9,5-6

 

* ''Ducunt volentem fata, nolentem trahunt.''

 

* ''Dulce et decorum est pro patria mori.''

:: Şərh: Adətən müharibə memoriallarında yazılır. I Dünya müharibəsində həlak olmuş ingilis şairi [[Vilfred Ouen]] bu fikri "qədim yalan" adlandırırdı.

:: Mənbə: [[Horatsi]], ''Odalar'' III, 2, 13.

 

* ''Dum docemus, discimus''

 

* ''Dum spiro, spero''

 

* ''Dum vivimus, vivamus!''

 

* ''Dum vita est, spes est.''

 

* ''Dum vixi tacui, mortua dulce cano.''

:: Şərh: Adətən musiqi alətlərinin, daha çox klavişli alətlərin üzərində yazılır. Alətin hazırlandığı ağaca işarədir.

 

* ''Duobus litigantibus, tertius gaudet.''

 

* ''Dura lex, sed lex''

 

==E==

* ''Ego sum via veritas et vita''

:: Mənbə: İncil (İoann 14:6), Budapeştdə Müqəddəs İştvan bazilikasının üzərində yazılmış şüar.

 

* ''Electa una via, non datur recursus ad alteram''

 

* ''Elephantum ex musca facis''

 

* ''Epistola non erubescit''

:: Mənbə: [[Siseron]]

 

* ''Errare humanum est, ignoscere divinum''

:: Mənbə: [[Siseron]]

 

 

* ''Eruditio aspera optima est''

 

* ''Et tu autem, Brute!''

:: Mənbə: [[Yuli Sezar]] ([[Uilyam Şekspir|Şekspir]]in Sezarın adına çıxardığı sözlər)

 

* ''Ex libris''

 

* ''Ex nihilo nihil fit''

:: Mənbə: [[Rene Dekart]]

 

== F ==

* ''Faber est suae quisque fortunae''

:: Mənbə: [[Appi Klavdi Sek]]

 

* ''Fabricando fit faber.''

 

* ''Facilis descensus Averno''

 

* ''Fama crescit eundo''

 

* ''Fas est et ab hoste doceri''

:: Mənbə: [[Ovidi]], "[[Çevrilmələr]]"

 

* ''Feci quod potui, faciant meliora potentes''

 

* ''Felix qui potuit rerum cognoscere''

:: Mənbə: [[Vergili]], "Georgika" 2, 490.

 

* ''Ferox verbis''

 

* ''Ferro ignique!''

 

* ''Festina lente''

:: Mənbə: [[Oktavian Avqust]]un şüarı.

 

* ''Fiat lux!''

:: Mənbə: [[İncil]] ([[s:la:Biblia Sacra Vulgata (Stuttgartensia)/Genesis|Yaranış 1:3]])

 

 

* ''Fiat justitia ruat caelum''

 

*''Fide, sed qui, vide.''

 

* ''Finis coronat opus''

 

* ''Fluctuat nec mergitur''

:: Mənbə: Paris şəhərinin gerbində yazılmış şüar.

 

*''Fortasse erit, fortasse non erit''

 

*''Fortes fortuna iuvat''

 

*''Fortis cadere, cedere non potest''

 

* ''Fortiter in re, suaviter in modo''

 

*''Fortuna est caeca''

:: Mənbə: [[Siseron]]

 

*''Fortuna amicos parat, inopia amicos probat.''

 

==G==

 

*''Gallia est omnis divisa in partes tres''

::Mənbə: Yuli Sezarın "Qalliya müharibəsinə şərhlər"inin (''"Commentarii de Bello Gallico"'') ilk cümləsi.

 

*''Gaudeamus igitur iuvenes dum sumus''

::Mənbə: Köhnə alman tələbə mahnısının sözləri. Hazırda bir sıra qərb universitetlərinin devizidir.

 

*''Gens una sumus''

::Mənbə: Beynəlxalq Şahmat Federasiyası — FIDE-nin şüarı.

 

*''Gloria victis.''

 

*''Gloriosum est iniurias oblivisci.''

 

*''Graeca fides, nulla fides''

 

*''Gutta cavat lapidem''

 

*''Gutta cavat lapidem non bis, sed saepe cadendo; sic homo fit sapiens non bis, sed saepe legendo.''

::Mənbə: [[Cordano Bruno]], "Məşəl" (''Il Candelaio'')

 

== H ==

* ''Habent sua fata libelli''

:: Mənbə: [[Terensian Mavr]]

 

* ''Haec studia adolescentiam alunt, senectutem oblectant, secundas res ornant, adversis solatium ac perfugium praebent''

:: Mənbə: [[Siseron]], “Arxinin müdafiəsinə”, VII, 16

 

 

* ''Hectorem quis nosset, felix si Troja fuisset?''

:: Mənbə: [[Ovidi]]

 

* ''Hic bibitur''

 

* ''Hic mortui vivunt, hic muti loquuntur''

:: Mənbə: Qədim universitet kitabxanalarının divarlarındakı yazı.

 

* ''Historia est magistra vitae''

:: Mənbə: [[Siseron]], “Orator haqqında”, II, 9, 36

 

* ''Historiam nescire hoc est semper puerum esse''

:: Mənbə: [[Siseron]]

 

* ''Hoc unum scio, quod nihil scio''

:: Mənbə: [[Diogen]]

 

* ''Homines quo plura habent, eo cupiunt ampliora''

:: Mənbə: [[Seneka]]

 

* ''Homo homini lupus est''

:: Mənbə: [[Plavt]]

 

* ''Homo ornat locum, non locus hominem''

 

* ''Homo proponit, sed deus disponit.''

 

* ''Homo sum et nihil humani a me alienum puto''

:: Mənbə: [[Publi Terensi]]

 

* ''Honores mutant mores, sed raro in meliores''

 

* ''Honoris causa''

 

* ''Horribile dictu!''

 

* ''Humanitatis optima est certatio''

:: Mənbə: [[Publili Sir]]

 

 

* ''In angustiis amici apparent''

 

* ''Igitur si vis pacem, para bellum.''

:: Mənbə: Publi Flavi Vegeti Renatus, "Epitoma rei militaris" (digər adı "De Re Militari"), 3-cü kitab

 

* ''Ignorantia juris nocet, facti ignorantia non nocet''

 

* ''Ignorantia legis non excusat''

 

* ''Ignorantia non est argumentum''

:: Mənbə: [[Benedikt Spinoza]], "İdrakın təkmilləşdirilməsi haqqında traktat"

 

* ''Imperare sibi maximum imperium est.''

:: Mənbə: [[Siseron]]

 

* ''In dubio pro reo''

 

* ''In hoc signo vinces ''

:: Mənbə: Mulvi körpüsü yaxınlığındakı döyüşdən əvvəl Roma imperatoru Konstantinin gözünə görünən nişanənin altındakı yazı.

 

*''In magnis voluisse sat est''

 

* ''In me omnis spes mihi est''

 

*''In necessariis unitas, in dubiis libertas, in omnibus caritas''

 

*''In omnia paratus''

 

* ''In partem salari''

 

* ''In propria causa nemo judex''

 

* ''In pugna non numerus multum, sed fortitude eorum vincit''

 

* ''In vino veritas, in aqua sanitas''

 

*''In vitium ducit culpae fuga, si caret arte.''

::Mənbə: [[Horatsi]], ''De Arte Poetica''.

 

* ''Iners negotium.''

 

*''Infinitus est numerus stultorum''

:: Mənbə: [[w:Vulqata|Vulqata]], [[Ekkleziast]] 1:15.

 

* ''Injuriam facilius facias quam feras''

 

*''Inter arma enim silent leges (Musae).''

:: Mənbə: [[Siseron]], ''Oratio Pro Annio Milone (IV)''

 

* ''Inter arma tacent musae''

 

*''Inter caecos regnat strabo''

:: Mənbə: [[Erazm]]

 

*''Interdum dormitat bonus Homerus''

:: Mənası: ''Bəzən ən yaxşılar da səhv edə bilər.''

:: Orijinal ifadə: ''Quandoque bonus dormitat Homerus''.

 

*''Ira furor brevis est.''

:: Mənbə: Horatsi, Epistles I, 2, 62.

 

* ''Iustitia regnorum fundamentum''

 

== L ==

== N ==

* ''Nihil novi sub sole''

 

== O ==

* ''O tempora o mores''

:: Mənbə: [[Siseron]]un "Katilina əleyhinə birinci çıxış"ından sitat.

 

== R ==

* ''Radix malorum est cupiditas''

 

* ''Rem tene, verba sequentur.''

 

* ''Repetitio est mater studiorum''

 

* ''Roma locuta, causa finita''

 

== S ==

== T ==

* ''Tabula rasa''

:: Mənbə: [[Con Lokk]]

 

* ''Tantum scimus, quantum memoria tenemus''

 

* ''Tarde venientibus ossa''

 

* ''Tale quale''

 

*''Tempora mutantur et nos mutamur in illis''

 

* ''Tempori parce!''

:: Mənbə: {{cite book | last1 = Gottlob Zumpt | first = Karl | edition = 4 | year = 1836 | title = A grammar of the Latin language | publisher = B. Fellowes | page = 275 | pages = 486}}

 

* ''Tempus edax rerum''

:: Mənbə: [[Ovidi]]

 

* ''Tempus fugit.''

:: Mənbə: [[Vergili]]

 

* ''Timeo Danaos et dona ferentes''

:: Mənbə: [[Vergili]], [[:la:Aeneis/Liber II|Eneida]]

 

* ''Tempus curat omnia''

 

* ''Tertium non datur''

 

* ''Totum revolutum''

 

== U ==

* ''Ubi bene ibi patria''

 

* ''Ubi concordia, ibi victoria''

* ''Ubi culpa est, ibi poena subesse debet''

 

* ''Ubi emolumentum, ibi onus''

 

* ''Ubi jus incertum, ibi nullum''

 

* ''Ubi nihil vales, ibi nihil velis''

 

* ''Ubi mel, ibi fel''

 

* ''Ultima ratio regum''

:: Mənbə: [[Rişelye]] (onun əmri ilə fransız toplarının üzərində yazılmış ifadə)

 

* ''Ultra posse nemo obligatur''

:: Mənbə: [[Vegetsi]]

 

* ''Una hirundo non facit ver''

 

* ''Unus dies gradus est vitae.''

:: Mənbə: [[Lutsi Anney Seneka]]

 

* ''Utile dulce miscere.''

 

== V ==

 

* ''Vana sine viribus ira est''

::Mənbə: [[Tit Livi]]

 

* ''Variam semper dant otia mentem''

:: Mənbə: [[Mark Anney Lukan]]

 

* ''Vince in bono malum''

 

* ''Veni, vidi, vici''

:: Mənbə: [[Yuli Sezar]]ın e.ə.47-ci ildə Zela döyüşündə II Farnak üzərindəki qələbədən sonra Roma Senatına yazdığı məktubdan.

 

* ''Verba docent, exempla trahunt''

 

* ''Verba volant, scripta manent''

 

* ''Verbum movet, exemplum trahit''

 

* ''Veritas temporis filia''

:: İngiltərə kraliçası Mariya Tüdorun (1553—1558) şüarı.

 

* ''Verum est, quod pro salute fit mendacium''

 

* ''Verum index sui et falsi''

:: Mənbə: [[Benedikt Spinoza]], “Etika”

 

* ''Verum plus uno esse non potest''

 

* ''Videre majus quiddam''

 

* ''Vir prudens non contra ventum mingit''

 

* ''Vis unita fortior''

 

* ''Vita brevis, ars vero longa, occasio autem praeceps, experientia fallax, judicium difficile''

:: Mənbə: [[Hippokrat]]

 

* ''Vivere est cogitare''

 

* ''Volens nolens''

 

* ''Volo, non valeo''

 

* ''Voluntas est superior intellectu''

 

* ''Vox audita perit littera scripta manet''

 

* ''Vox populi, vox dei''

 

== İstinadlar ==