Latın atalar sözləri: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Redaktənin izahı yoxdur
k Rəşid Nurməmmədov tərəfindən edilmiş dəyişikliklər geri qaytarıldı.
Sətir 3:
 
==А==
* Allahdan hökmdar, hökmdardan qanun. (''A Deo rex, a rege lex)''
:: Tərcümə: ''Allahdan hökmdar, hökmdardan qanun.''
== B ==
* Başqalarından sənin başqaları üçün etdiyini gözlə. (Ab altero expectes, alteri quod feceri
* Bilinməyən xəstəliyi müalicə etmək olmaz. (İgnoti nulla curatio morbi)
* Bir anda elə şey baş verir ki, ona illərlə ümid etmirsən. (Accidit in puncto, quod non contigit in anno)
== H ==
* Heç kimi sevməyəni heç kim sevmir. (A nullo diligitur, qui neminem diligit)
* Həkim, xəstəliyi deyil, xəstəni müalicə et. (Medice, cura aergrotum, sed non morbum)
== İ ==
* İnsan düşünmək və iş görmək üçün yaranmışdır. (Ad cogitandum et agendum homo natus est)
== K ==
* Kim birinci gəlirsə, qəniməti də o aparır. (Abducet praedam, cui occurit prior)
* Konkretliyin əvəzinə mücərrədlik. (Abstractum pro concreto)
== Q ==
* Qartal milçək tutmur. (Aquila non captat muscas)
* Qələbə qayğını sevir. (Amat victoria curam).
== M ==
* Məşqlər xarakterdə iz qoyur. (Abeunt studia in mores).
== S ==
* Saqqal böyüdü, ağıl böyümədi. (Barba crescit, caput nerscit)
* Sərxoşla mübahisə edən, olmayan düşmənlə vuruşur. (Absentem laedit, qui cum ebrio litigat)
 
* ''A nullo diligitur, qui neminem diligit.''
== T ==
:: Tərcümə: ''Heç kimi sevməyəni heç kim sevmir.''
* Tez qərar verən, tez peşman olur. (Ad poenitendum properat, cito qui judicat)
 
== U ==
* ''Ab altero expectes, alteri quod feceris.''
* Uçurum uçuruma aparır. (Abyssus abyssum invocat)
:: Tərcümə: ''Başqalarından sənin başqaları üçün etdiyini gözlə.''
== Z ==
:: Mənbə: Publili Sir
* Zirvəyə aparan yol çətin olur. (Ad augusta per angusta)
 
* ''Abducet praedam, cui occurit prior.''
:: Tərcümə: ''Kim birinci gəlirsə, qəniməti də o aparır.''
 
* ''Abeunt studia in mores.''
:: Tərcümə: ''Məşqlər xarakterdə iz qoyur.''
:: Mənbə: Ovidi
 
* ''Absentem laedit, qui cum ebrio litigat.''
:: Tərcümə: ''Sərxoşla mübahisə edən, olmayan düşmənlə vuruşur.''
 
* ''Abstractum pro concreto.''
:: Tərcümə: ''Konkretliyin əvəzinə mücərrədlik.''
 
* ''Abyssus abyssum invocat.''
:: Tərcümə: ''Uçurum uçuruma aparır.''
 
* ''Accidit in puncto, quod non contigit in anno.''
:: Tərcümə: ''Bir anda elə şey baş verir ki, ona illərlə ümid etmirsən.''
 
* ''Accipere quid ut justitiam facias, non est tam accipere quam extorquere.''
:: Tərcümə: ''Ədaləti bərpa etmək üçün mükafat almaq, almaqdan daha çox zorakılıqdır.''
 
* ''Ad augusta per angusta''
:: Tərcümə: ''Zirvəyə aparan yol çətin olur.''
 
* ''Ad cogitandum et agendum homo natus est''
:: Tərcümə: ''İnsan düşünmək və iş görmək üçün yaranmışdır.''
 
* ''Ad Kalendas Graecas''
:: Tərcümə: ''Yunan kalendalarına qədər.''
:: Mənası: Qeyri-müəyyən müddətə təxirə salmaq.
 
* ''Ad poenitendum properat, cito qui judicat.''
:: Tərcümə: ''Tez qərar verən, tez peşman olur.''
 
* ''Ad primos ictus non corruit ardua quercus.''
Sətir 73 ⟶ 82:
:: Tərcümə: ''Süd anası.''
 
* ''Amat victoria curam.''
:: Tərcümə: ''Qələbə qayğını sevir.''
 
* ''Amantes amentes.''
Sətir 110 ⟶ 121:
:: Tərcümə: ''Ürəyimizlə və əməlimizlə hazırıq.''
 
* ''Aquila non captat muscas.''
 
:: Tərcümə: ''Qartal milçək tutmur.''
 
* ''Aquilam volare doces''
Sətir 161 ⟶ 173:
* ''Beatus, qui prodest, quibus potest.''
:: Tərcümə: ''Bacardığı hər kəsə yardım edən kəs xoşbəxtdir.''
 
* ''Bene qui latuit bene vixit.''
:: Tərcümə: ''Nəzərə çarpmadan yaşayan yaxşı yaşayır.''
:: [[Ovidi]], Tristia, III.iv.25
 
* ''Benefacta male locata malefacta arbitror.''
:: Tərcümə: ''Layiq olmayana edilən yaxşılığı mən pislik hesab edirəm.''
:: Mənbə: [[Siseron]]
 
* ''Bis dat, qui cito dat.''
:: Tərcümə: ''Tez ödəyən ikiqat ödəyir.''
:: Mənbə: [[Publili Sir]]
 
* ''Bis repetita non placent''
:: Tərcümə: ''Təkrarçılıq yaxşı qarşılanmır.''
:: Mənbə: [[Horatsi]], Ars Poetica 365
 
* ''Bona diagnosis, bona curatio.''
Sətir 166 ⟶ 194:
 
* ''Bona valetudo melior est quam maximae divitiae.''
:: Tərcümə: ''Yaxşı sağlamlıq ən böyük var-dövlətdən bahadır.''
 
* ''Boni pastoris est tondere pecus, non deglubere.''
:: Tərcümə: ''Yaxşı çoban qoyunu qırxanda onun dərisini soymur.''
:: Şərh: Roma imperatoru [[Tiberi]] öz canişinlərinə müraciətlə.
 
==C==
* ''Caedite eos. Novit enim Dominus qui sunt eius.''
Sətir 304 ⟶ 337:
:: Tərcümə: ''Deyilən söz müdrikə kifayətdir.''
:: Mənası [[Azərbaycan dili]]ndəki "Arifə bir işarə" deyiminə müvafiqdir.
 
* ''Divide et impera''
:: Tərcümə: ''Parçala və hökm et.''
:: Mənbə: [[Yuli Sezar]]
 
* ''Docendo discimus''
:: Tərcümə: ''Öyrədərək, öyrənirik.''
 
* ''Dominus Illuminatio Mea.''
:: Tərcümə: ''Tanrı mənim işığımdır.''
:: Şərh: [[w:Oksford Universiteti|Oksford Universitetinin]] devizi; Psalm 27.
 
* ''Donec eris felix multos numerabis amicos. / Tempora si fuerint nubila solus eris.''
:: Tərcümə: ''Yaxşı gündə dostun çox olar. / Pis gündə tək qalarsan.''
:: Mənbə: [[Ovidi]], Tristia I,9,5-6
 
* ''Ducunt volentem fata, nolentem trahunt.''
:: Tərcümə: ''Tale irəli getmək istəyənləri aparır, istəməyənləri - sürüyür.''
 
* ''Dulce et decorum est pro patria mori.''
:: Tərcümə: ''Vətən üçün ölmək əziz və şərəflidir.''
:: Şərh: Adətən müharibə memoriallarında yazılır. I Dünya müharibəsində həlak olmuş ingilis şairi [[Vilfred Ouen]] bu fikri "qədim yalan" adlandırırdı.
:: Mənbə: [[Horatsi]], ''Odalar'' III, 2, 13.
 
* ''Dum docemus, discimus''
Sətir 333 ⟶ 383:
:: Tərcümə: ''Qanun sərtdir, amma bu qanundur.''
 
==E==
* ''Ego sum via veritas et vita''
:: Tərcümə: ''Mən yol, həqiqət və həyatam''.
:: Mənbə: İncil (İoann 14:6), Budapeştdə Müqəddəs İştvan bazilikasının üzərində yazılmış şüar.
 
* ''Electa una via, non datur recursus ad alteram''
:: Tərcümə: ''Bir yol seçənə başqa yolla getməyə icazə verilmir''.
Sətir 339 ⟶ 393:
* ''Elephantum ex musca facis''
:: Tərcümə: ''Milçəkdən fil düzəldirsən''.
 
* ''Epistola non erubescit''
:: Tərcümə: ''Kağız qızarmır.''
:: Mənbə: [[Siseron]]
 
* ''Errare humanum est, ignoscere divinum''
:: Tərcümə: ''Səhv etmək insana xasdır, bağışlamaq ilahiyə''.
:: Mənbə: [[Siseron]]
 
* ''Errare humanum est, stultum est in errore perseverare''.
:: Tərcümə: ''Səhv etmək insana xasdır, amma öz səhvlərində təkid etmək axmaqlıqdır.''
 
* ''Eruditio aspera optima est''
:: Tərcümə: ''Sərt tərbiyə - ən yaxşısıdır''.
 
* ''Et tu autem, Brute!''
:: Tərcümə: ''Sən də mi, Brut!''
:: Mənbə: [[Uilyam Şekspir|Şekspir]]in "Yuli Sezar" pyesində [[Yuli Sezar|Sezar]]ın ölüm ayağında dediyi sözlər.
 
* ''Ex libris''
:: Tərcümə: ''Kitablardan''
 
* ''Ex nihilo nihil fit''
:: Tərcümə: ''Heç nə heç nədən yaranmır''.
:: Mənbə: [[Rene Dekart]]
 
* ''Ex tempore''
Sətir 378 ⟶ 448:
* ''Feci quod potui, faciant meliora potentes''
:: Tərcümə: ''Bacardığımı etdim, kim bacarırsa daha yaxşısını etsin''.
 
* ''Felix qui potuit rerum cognoscere''
:: Tərcümə: ''Xoşbəxt [o kəsdir ki,] şeylərin səbəbini başa düşür''.
:: Mənbə: [[Vergili]], "Georgika" 2, 490.
 
* ''Ferox verbis''
Sətir 384 ⟶ 458:
* ''Ferro ignique!''
:: Tərcümə: ''Odla və qılıncla!''
 
* ''Festina lente''
:: Tərcümə: ''Asta tələs''.
:: Mənbə: [[Oktavian Avqust]]un şüarı.
 
* ''Fiat lux!''
:: Tərcümə: ''İşıq olsun!''
:: Mənbə: [[İncil]] ([[s:la:Biblia Sacra Vulgata (Stuttgartensia)/Genesis|Yaranış 1:3]])
 
* ''Fiat justitia et pereat mundus''
:: Tərcümə: ''Qoy, dünya dağılsa da, ədalət bərqərar olsun''.
:: Mənbə: Müqəddəs Roma İmperatoru [[I Ferdinand (Müqəddəs Roma İmperatoru)|I Ferdinand]]
 
* ''Fiat justitia ruat caelum''
Sətir 393 ⟶ 479:
* ''Finis coronat opus''
:: Tərcümə: ''Sonluq – işin tacıdır''.
 
* ''Fluctuat nec mergitur''
:: Tərcümə: ''Yırğalanır, amma batmır''.
:: Mənbə: Paris şəhərinin gerbində yazılmış şüar.
 
*''Fortasse erit, fortasse non erit''