İmmanuel Kant: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Redaktənin izahı yoxdur
Redaktənin izahı yoxdur
Sətir 81:
* '''Bütün fəlsəfəni, o, təcrübə əsaslarına söykəndikcə, empirik adlandırmaq olar, o biri tərəfdən, öz elmini ancaq a prior prinsiplərdən izhar edən fəlsəfəni təmiz fəlsəfə adlandırmaq olar. Sonuncu (təmiz fəlsəfə), əgər sadəcə formaldırsa, o, məntiq adlanır, əgər o mühakimənin müəyyən obyektləri ilə məşğuldursa, o metafizika adlanır. '''
 
* '''Maksim subyektiv hərəkət prinsipidir [subjektive Prinzip] və obyektiv prinsipdən, daha doğrusu praktik qanundan [praktischenpraktische GesetzeGesetz] fərqləndirilməlidir. Əvvəlkində subyektin şərtlərinə əsasən (onun) idrakının təyin etdiyi praktik qayda [praktische Regel] var (adətən onun laqeydliyi və ya həm də meyllərimeyilləri), beləliklə bu, subyektin hərəkət etdiyi prinsipdir; qanun isə hər bir rasional məxluq üçün münasib olan obyektiv prinsipdir ki, bu prinsipə görə o hərəkət etməyə məcburdur, yəni imperativdir.'''
*** Obyektiv prinsip bütün insanlar üçün eyni dərəcədə vacib olan prinsipdir – məsələn, "ərtaf mühitin qorunması". Kant obyektiv prinsipi həm də praktik qanun və ya sadəcə qanun [Gesetz] adlandırır. Subyektiv prinsip isə şəxsin gündəlik həyatına aid bir məsələnin həllində onun riayət etdiyi qaydadır. Kant subyektiv prinsipi həm də praktik qayda və ya qayda [Regel] adlandırır. Hər şəxsin müəyyən məsələyə aid öz subyektiv prinsipi var. Subyektiv prinsipin ali ifadə formasını Kant maksim adlandırır. Məsələn, bir şəxsin maksimi belə ola bilər: “Mən heç vaxt işə gecikmərəm”.
 
* '''Obyektiv prinsip anlayışı , iradə üçün məcburi olduğundan, (idrakın) göstərişi adlanır, göstərişin formulu isə imperativdir.<br />Bütün imperativlər zərurət (bildirən söz) vasitəsilə ifadə olunur və idrakın obyektiv qanununun iradəyə münasibətini göstərir, hansı ki, (iradə) özünün subyektiv xarakterinə görə mütləq olaraq (bu məcburiyyətlə) təyin olunmur.'''