İllüziya

---

A

B

C

Ç

D

E

Ə

F

G

H

X

İ

J

K

Q

L

M

N

O

Ö

P

R

S

Ş

T

U

Ü

V

Y

Z

---

B

• Biz elmi metodlar sayəsində dünyəvi həqiqətlər haqqında biliklərə malik olacağımıza, qazandığımız biliklərlə gücümüzü daha da artıracağımıza və həyatımızı sahmana salacağımıza inanırıq. Əgər bu inamımız illüziyadan ibarətdirsə, deməli, biz də sizinlə eyni vəziyyətdəyik. Ancaq elm öz çoxsaylı vacib uğurları ilə bizə göstərmişdir ki, bu inancımız heç də illüziya deyildir. Ziqmund Freyd

D

• Dəqiq bilirəm ki, insanların dəyər haqqındakı mühakimələri xoşbəxtlik arzularından doğur. Məhz buna görə də "dəyərlərin mühakiməsi" adlandırdığımız məfhum əslində insanın öz illüziyalarını müxtəlif dəlillərlə dəstəkləməyə çalışmasıdır. Ziqmund Freyd
• Din - həqiqətin qəbul olunmaması ilə yanaşı, həm də arzu edilən illüziyalar sistemidir. Bu hala ancaq xoşbəxtliklə dolu xəyali qarışıqlıq vəziyyətində rast gəlmək mümkündür. Dinin on birinci əmri elə məhz budur: "Sorğu-sual etməyəcəksən". Ziqmund Freyd
• Din - illüziyadır və öz gücünü instinktiv arzularımızla təşkil etdiyi möhtəşəm ahəngdən alır. İnsanın özünə qarşı tamamilə dürüst olması çox yaxşı məşqdir. Ziqmund Freyd
• Dini illüziyaların müasir mədəni həyatdan yoxa çıxmasını istəməyən də başa düşür ki, bu illüziyalar insanlar üçün nevrotik təhlükədən güclü müdafiə idi. Dəqiq bilirəm ki, insanların dəyər haqqındakı mühakimələri xoşbəxtlik arzularından doğur. Məhz buna görə də "dəyərlərin mühakiməsi" adlandırdığımız məfhum əslində insanın öz illüziyalarını müxtəlif dəlillərlə dəstəkləməyə çalışmasıdır. Ziqmund Freyd

İ

• İllüziyalar bizə maraqlı gəlir; çünki bizi əzabdan qurtarır, həzzə yönəldir. Elə ona görə hətta həqiqətlərlə mübarizə aparıb onları qırıq-qırıq edəndə də illüziyaları şikayətlənmədən olduğu kimi qəbul etməliyik. Ziqmund Freyd
• İllüziyalar bizi ağrıdan xilas etdiyinə və əvəzində həzz bəxş etdiyinə görə cəzbedicidir. Ona görə də biz həqiqətin bir hissəsi ilə ziddiyyətdə olarkən bu illüziyaları düşünmədən qəbul etməliyik. Belə olan halda illüziyalar dağılır. Ziqmund Freyd
• “İlluziyalar xoşbəxt olmaq üçün deyil, insanın mövcudluğunu qoruyub saxlamaq və onu ucaltmaq üçündür: illuziyasız heç bir inkişaf, təbədüllat mümkün deyildir: hətta idrakın irəliyə doğru hərəkəti də yalnız illuziyanın köməyi ilə mümkündür: Əgər biz dünyanı dərk etmək, düzgün hərəkət etmək və irəliyə getmək istəyiriksə, xəyal çeşməsinin keşiyində durmalıyıq”. Mən bir vaxtlar belə düşünürdüm. Fridrix Nitsşe
• İnsan, Kainat adlandırdığımız, zaman və məkanla məhdudlaşırılan vahidin bir hissəsidir. O özünü, düşüncələrini və hisslərini bütün dünyadan ayrı hiss edir. Bu isə optik bir illüziyadır. Bu illüziya arzularımızı, bizə yaxın olan insanlara bağlılığımızı məhdudlaşdıran bir zindana çevrilib. Bizim vəzifəmiz hər bir canlıya, bütün dünyaya qədər iştirak dairəmizi genişləndirmək və bu həbsxanadan azad olmaqdır. Heç kim belə bir işi sona qədər başa çatdıra bilməz, ancaq bu məqsədə çatmaq üçün edilən cəhdlər azad olmanın bir hissəsi və daxili inamın əsasıdır. Albert Eynşteyn

K

• Kütlələr heç vaxt həqiqətin nədən ibarət olduğunu bilməyib və illüziyalar tələb ediblər. Çünki, kütlə illüziyasız yaşaya bilmir. Ziqmund Freyd

Q

• “Qeyri-müəyyənlik zamanları” yoxdur, zaman daima qeyri-müəyyəndir. Bu zehnin sıxıntısıdır: Zehin dəqiqlik istəyər və zaman daima qeyri-müəyyəndir. Bu səbəblə, zehin, təsadüfən kiçik bir dəqiqlik sahəsi tapdığı zaman, davamlılıq hiss edər. Zehni xəyali bir qalıcılıq əhatə edər. Varoluşun və həyatın gerçək təbiətini unutmuş görünər, bir növ, xəyal dünyasında yaşamağa başlayar; görüntünü gerçəklə qarışdırmağa başlayar. Bu, zehinə yaxşı təsir edər, çünki bəsit bir səbəbdən dəyişmədən daima qorxar: Yaxşı və ya pis dəyişmənin nə gətirəcəyini kim bilə bilər? Bir şey dəqiqdir; dəyişmə sənin illüziyalar, gözləntilər, xəyallar dünyanı qarışdıracaqdır. Oşo

M

• Mənəvi gərginlik olmasaydı, biz ruhani anlayışa malik olmazdıq. Sahib olduğumuz ruhani fikir, yəqin ki, kitablardan və ya insanların danışdıqlarını eşitməkdən gəlir. Biz buna mənəvi ideyalarımız və ideallarımız deyirik. Biz həyatımızı bunlarla bağlı yaşayırıq, lakin mənəvi gərginlik fikrinə çox da əhəmiyyət vermirik. Biz haradan bilirik ki, bu mənəvi ideyalar və ideallar sadəcə illüziya deyillər? Biz illüziyanı yalnız mənəvi gərginliyin qurulması nəticəsində yaranan mənəvi dərrakədən tanıya bilərik. Mənəvi gərginlik insanların əksəriyyətində həyatı boyu davamlı olmur. Bu, bizə verilən bir şey deyil və bir dəfə ona sahib olsaq, ona sahib oluruq. Davamlı olaraq bükülməyə ehtiyacı olan bir saata bənzəyir... Ruhani batareyalar da sarılır və meditasiyanın dəyəri budur ... Bencamin Xrem

N

• Niyə tanış şeylər haqqında düşünmək bu qədər rahatdır? Çünki o, təhlükəsizlik illüziyası yaradır. Amma insanlar pisi düşünməyə, pisi gözləməyə, pisə hazırlaşmağa öyrəşirlər. Yaradıcı olmaq, həyatı necə yaxşılaşdırmaq barədə düşünmək əvəzinə, keçmişlərinin əbədi həbsxanasına düşürlər. İnsanların çoxu nə düşünür? Keçmiş sevgi, yerinə yetirilməmiş arzular, itirilmiş imkanlar və ya maliyyə problemləri haqqında. Digərləri xoşbəxt uşaqlıq arzulayırlar - baxmayaraq ki, bütün dürüstlüklə, kimin buludsuzluğu var idi? İnsanlar heç bir mənası olmayan şeylərə nə qədər diqqət yetirirlər? Məsələn, tərəvəz dükanında satıcı qadının və ya iş yoldaşının yan baxması haqqında. İnsan bu cür düşüncələrə öz içinə yol verirsə, adı təşviş olan zəhərin dağıdıcı təsirinə məruz qalır. İnsanlar özləri böyük gücdən imtina edirlər, onların təbiətinə xasdır. Doğuşdan hamımız möcüzə işçiləriyik, sadəcə özünüzə möcüzələr yaratmağa icazə verməlisiniz. Nə qədər ki, insan adi düşüncələrin əsiridir, xoşbəxtliyin sirrinin şüurun idarə olunmasında olduğunu heç vaxt anlaya bilməyəcək. Robin Şarma

S

• ... Siz öz illüziyalara dair baxışınızı mənimkilərlə qarışdırmayın. Siz dini illüziyaları var gücünüzlə müdafiə etməlisiniz. Əgər bu səhv fikirlərinizdən zərrə qədər şübhələnsəniz - bu, çox yüksək ehtimaldır - onda bütün həyatınız alt-üst olar. Bu zaman ümidsizliyə qapılmaqdan başqa çarəniz qalmaz. Sivilizasiyadan, bəşərin gələcəyindən, bir sözlə, hər şeydən ümidinizi üzərsiniz. Mənsə sizin kimi məhbus deyiləm. Mən və mənimkimilər azaddır. Çünki biz uşaqlıq arzularımızın çox önəmli bir hissəsindən imtina etməyə hər an hazırıq. Məhz buna görə də bəslədiyimiz ümidlərin illüziyaya çevrilməsinə asanlıqla dözürük. Ziqmund Freyd
• Sizə etiraf etdiyim ümidlərdə də illüziya ola bilər. Lakin mənimkilər digərlərindən çox fərqlidir. Bölüşmədiyim üçün cəza verilməməsi bir yana; dini illüziyaların əksinə, mənim illüziyalarımın sübutu mümkündür. Ziqmund Freyd

Y

• Yox, elmimiz illüziya deyildir. Ancaq elmin bizə verə bilmədiklərini başqa yolla qazanacağımızı güman etmək tamamilə xam xəyaldan ibarətdir. Ziqmund Freyd