Mixail Bulqakov - rus yazıçı.

Bulqakov (1928)



A B C Ç D E Ə F G H X  İ   J  K Q L M N O Ö P R S Ş T U Ü V Y Z


  • Bəli, insan ölümlüdür. Lakin ən pisi odur ki, o bəzən qəfildən, ölümə fokuslanmadan ölür.
  • Bəzən insanı məhv etməyin ən yaxşı yolu onun öz taleyini seçməsinə icazə verməkdir.
  • Birdəfəlik anlayın ki, söz həqiqəti gizləsə də, göz açıb deyəcək.
  • Biz səninlə ayrı-ayrı dillərdə danışsaq da, bu danışdığımız şeyləri dəyişmir.
  • Bütün proletarlar arasında hamballar ən alçaq irqdir, ən aşağı kateqoriyadır: həqiqi insan tullantılarıdır.
  • Çoxlu iniltilər və xırıltılar ilə əhatə olunmuş palatada ölməyin nə faydası var? O iyirmi yeddi min nəfərlə ziyafət vermək və zəhər götürüb skripkaların sədaları altında sevimli sərxoş qızların və xoşbəxt dostların əhatəsində o biri dünyaya getmək daha yaxşı olmazdımı?
  • Dil həqiqəti gizlədə bilər, amma gözlər heç vaxt! Sizə gözlənilməz bir sual verilir, hətta çəkinmirsiniz, özünüzü nəzarət altına almaq üçün sadəcə bir saniyə lazımdır, həqiqəti gizlətmək üçün nə deməli olduğunuzu bilirsiniz və çox inandırıcı danışırsınız, üzünüzdə heç bir şey yoxdur. Səni vermək üçün titrəyir. Ancaq həqiqət, təəssüf ki, sualdan narahat oldu və o, gözlərində titrəmək üçün ruhunun dərinliklərindən yüksəldi və hər şey itirdi.
  • — Dostoyevski öldü.

— Etiraz edirəm! Dostoyevski ölümsüzdür!

  • Dram odur ki, sevmədiyim biri ilə yaşayıram, amma onun həyatını korlamağı ləyaqətsizlik hesab edirəm.
  • Dünyada dəyişdirilməsi mümkün olmayan şey – faktdır.
  • Dünyada iki güc mövcuddur: dollar və ədəbiyyat.
  • Əlyazmalar yanmır.
  • ... Ən dəhşətli qəzəb, acizlik qəzəbi.
  • Heç yerə tələsməyən uğur qazanar.
  • Heç vaxt heç nə xahiş etməyin. Heç vaxt və heç nə! Xüsusən də sizdən güclü olanlardan. Özləri təklif edəcək və özləri hər şeyi verəcəklər.
  • Həqiqət yalnız əzablarla gəlir. Bu həqiqətdir, narahat olmayın. Amma həqiqəti bildiyinə görə sənə nə pul ödəyirlər, nə də pay verirlər. Kədərli olan budur.
  • Hər hansı bir yazıçı azadlığın onun üçün lazım olmadığını göstərməyə çalışsaydı, o, suyun onun üçün vacib olmadığını açıq şəkildə əmin edən bir balığa bənzədilərdi.
  • Xoşbəxtlik də sağlamlıq kimidir. Göz önündə olanda ona fikir vermirsən.
  • İkinci təravət – bu cəfəngiyatdır. Təravət bir dəfə olur – birinci və sonuncu. Əgər ikinci təravət varsa, o içəridən çürükdür.
  • İnsanı atəş altında qovsan, o müdrik bir canavara çevriləcək. İnsanın ağlını çətin anlarında heyvani instinktlər əvəz edir.
  • İnsanı geyiminə görə mühakimə etməyin. Siz çox böyük səhv etmiş olarsınız.
  • Kim deyir ki, əsl və əbədi sevgi yoxdur. Bu yalana görə onun dilini kəsərlər!
  • Kimə yönəlməsindən asılı olmayaraq, heç vaxt cinayət törətməyin, qocalığa təmiz əllərlə gedin.
  • Qəddar insanlar yoxdur dünyada, ancaq xoşbəxt olmayanlar var.
  • Mən əlimdəki sənədlərlə nümayiş etdirə bilərəm ki, bütün sovet mətbuatı və teatr repertuarına nəzarət komissiyaları Sovet İttifaqında vətəndaşlıq hüququ olan əsərlərimdən intiqam almaqda həmişə yekdil olublar. Mən mətbuat azadlığı çağırışları kimi, senzuraya qarşı mübarizəni də yazıçının vəzifəsi hesab edirəm, hər mahiyyətli və onu dəstəkləyən qüvvələr . Mən bu azadlığın qatı tərəfdarıyam və bildirirəm ki, onsuz da bacaran yazıçı susuz da bacara biləcəyini açıq elan edən balıq kimidir.
  • Nə qədər ki hakimiyyət mədəniyyətə qarşı müxalifətdədir, yazıçı hakimiyyətə qarşı müxalifətdə olacaq.
  • Özünüz də bilirsiniz ki, sənədsiz insana mövcud olmaq qadağan edilir.
  • Sevən insan öz taleyini sevdiyi ilə bölüşməlidir.
  • Siyasət ədəbiyyata müxalifətdə olduqca, yazıçı həmişə siyasətə müxalifətdə olacaq.
  • Senzuraya qarşı mübarizə, o, nə olursa olsun, hansı hakimiyyət altında olursa olsun, mənim bir yazıçı kimi borcumdur, həm də mətbuat azadlığına çağırışdır. Mən inanıram ki, yazıçılardan hər hansı biri ona ehtiyac olmadığını sübut etmək qərarına gəlsə, o, suya ehtiyacı olmadığını açıq şəkildə əmin edən bir balıq kimi olardı. Bu, mənim yaradıcılığımın xüsusiyyətlərindən biridir və təkcə bu, tamamilə kifayətdir ki, mənim əsərlərim SSRİ-də olmasın. Amma satirik hekayələrimdə görünən bütün digərləri ilə bağlı birinci xüsusiyyətlə: həyatımızın saysız-hesabsız eybəcərliklərini, dilimin doyduğu zəhəri, dərin skeptisizmi təsvir edən qara və mistik rənglər (mən mistik yazıçıyam). Geridə qalmış ölkəmdə baş verən inqilabi proseslə bağlı və onu sevimli və Böyük Təkamüllə müqayisə edərək, rus ziyalılarının ölkəmizdəki ən yaxşı təbəqə kimi israrla göstərilməsi.
  • Sovet Rusiyasının ucsuz-bucaqsız söz düzənliyində mən yeganə ədəbiyyat canavarı idim. Məsləhət gördülər ki, dərimi rəngləyim. Səfeh məsləhət idi: hətta rənglənmiş, yaxud tükü qırxılmış canavardan da pudel yarada bilməzsən. Məni canavar kimi qəbul etdilər və uzun illər dörd bir tərəfdən çəpərə alınmış ədəbiyyat bağçasında ora-bura qovdular. Heç kimə qarşı kinim yoxdur, amma çox yorulmuşam.
  • Tanrılar, mənim tanrılarım! Gecədə yer üzü necə də kədərlidir! Bataqlıqların üstündəki dumanlar necə də sirlidir. Bu dumanlarda dolaşan, ölümdən əvvəl çox əziyyət çəkən, yaxud gücü çatmayan yükü daşıyaraq yer üzündə uçan hər kəs bunu bilir. Bunu tükənmiş adam bilir. Və peşman olmadan yer üzünün dumanlarını, bataqlıqlarını və çaylarını tərk edir və yalnız ölümü bilən yüngül bir ürəklə ölümün qucağına qərq olur.
  • Unutmayın, dil həqiqəti gizlədə bilər, amma gözlər heç vaxt.
  • Yalnız heç yerə tələsməyənlər hər yerə çatır.

İstinadlar

redaktə