Benqal atalar sözləri
A | B | C | Ç | D | E | Ə | F | G | H | X | İ | J | K | Q | L | M | N | O | Ö | P | R | S | Ş | T | U | Ü | V | Y | Z |
A
redaktə- Acanda nə yeməzlər, savaşanda nə deməzlər?
- Aclıq çox çəkmir, amma yadda çox qalır.
- Aclıq soruşmur ki, nə yeməlidir, nə yox?
- Axmaq adam səsini qaldırar, ağıllı ancaq gülümsəyər.
- Aqil adam yolunu azsa, doğma atasını da saymaz.
- Ağac barıyla tanınar.
- Ağac yıxılmazdan qabaq meymunlar üstündən dağılışar.
- Ağacın barı özünə yük olmaz.
- Ağıllı adam güclüdür.
- Ağız əyri olsa da, sözü düz olsun.
- Allah necə yaşayır? -Kim necə başa düşür, elə.
- Ana qızıyla olan yerdə gəlinə düyü çatmaz.
- Anasının südündən doymayıb, atasının barmağını sorur.
- Arvadını, mal - qaranı və düyünü öz yanında saxla.
- Atın mədəsiylə eşşəyin beli az olar ki, boş olsun.
- Atın olanda qamçının fikrini çəkərsən.
- Ayağını iki qayığa qoyma - yıxılarsan.
B
redaktə- Bambuq kəz bağlayanda tələf olur, insan - səhv edəndə.
- Balıq da, qonaq da iki gündən sonra ağu kimi olur.
- Balığı öz yağında qızardır.
- Barsız ağaca meymun da çıxmaz.
- Baş daşdan möhkəm deyil.
- Bazarda ona görə səs-küy qalxır ki, hərə öz bildiyini danışır.
- Bir ağcaqanad öldürsəniz, yalnız əlləriniz çirklənəcək.
- Bir barmaqla çimdikləmək olmaz.
- Bir çaya, bir nanəcibə, bir də buynuzlu heyvana inanma.
- Bir gözü ilə ağlayır, o biri gözü ilə hi-cim eləyir.
- Bir qız on oğula dəyər - qismətinə yaxşı adaxlı çıxsa.
- Bir yerə ki, on qadın yığışdı, ora dönəcək məhkəmə otağına.
- Birlikdə yıxıldılar və hər biri öz yarasını ovuşdurdu.
- Borca girmiş ata oğulun düşmənidir.
- Boş əli ağıza aparmazlar.
- Bu gün əmir, sabah - fəqir.
- Bülbül qarğa yuvasında da böyüyə bilər, ancaq qarıldamağı öyrənə bilməz.
- Bütün heyvanlar yük daşıya bilir, amma işə düşən eşşək olub.
- Bütün yamanlığın səbəbi puldur.
C
redaktə- Canımı verərəm, fürsəti vermərəm.
- Cənnətdə qul olmaqdansa, cəhənnəmdə padşah olmaq daha yaxşıdır.
Ç
redaktə- Çay qurusa da yatağı qalar.
- Çox bic olan düyü tapmaz, çox gözəl olan - ər.
- Çox danışanın yalanı olar.
- Çox deyən az eləyər.
- Çox övlad sahibi olmaq günahlarınızın cəzasını çəkmək deməkdir.
D
redaktə- Daşa yazılanı poza bilməzsən.
- Dayaz su balıqları elə bolluca su sıçradar.
- Demək asandır, eləmək çətin.
- Deyirlər yaxşı dolanır, amma şanagüllə kötüyündən dişləri də qaralıb. (Bir sıra şanagüllə kötüyü növlərindən kasıb hindlilər ərzaq kimi istifadə edirlər.
- Dəcəl uşaq ağacın başında ölüm tapar.
- Dəyərsiz insanın gözəlliyə ehtiyacı yoxdur.
- Dilinizlə Allaha dua edin, amma əllərinizlə işləməyə tənbəllik etməyin.
- Dişli heyvanla əyyaşa inanma.
- Doğru söz zərər verməz.
- Donuz böyükdür, amma fil deyil.
- Düyü mədə axtarmır.
- Düyünü yemək istəməyəndə saxlayarlar bu gündən sabaha.
- Düz söz allahı sevindirər, adamı qəzəbləndirər.
- Düz sözdən dost da üz çevirər.
- Düz sözə ancaq axmaq hirslənər.
E
redaktə- Ehtiyac üzündən xasiyyət yamanlaşar.
- El bir olsa dəryanı da qurutmaq olar.
- Evdə olmayanı oğlu tələb edir.
- Eyni yolla biri dümdüz gedir, o biri büdrəyir.
Ə
redaktə- Ədalətli sözə ancaq axmaq hirslənir.
- Əldə beş barmaq var, onlar da bərabər deyil.
- Əli, ayağı bağlayarsan, bəs ağlı kim bağlaya bilər?
- Əlində pul, ayağında qüvvət olsa lap Nilaçola qədər gedərsən. (Nilaçol - ziyarət yeri)
- Əllərinlə vaxtı dayandıra bilməzsən.
- Ən qorxulu düşmən evdəkidir.
- Ərinin ölümü sədaqətli qadın üçün ölümdür. (Qədim hind dini adətlərinə görə dul qalan arvad ərinin dəfnində qalanan tonqalda yandırılarmış).
- Əsgərlər döyüşər, generallar öyünər.
- Əvvəl ağacla başına vurur, sonra da ayağına düşüb yalvarır.
- Əvvəlcə ev təsərrüfatına başlayın, sonra sahibə gətirin.
- Əvvəl zahirini xoşla, sonra batilini öyrən.
- Əyilir, amma sınmır.
- Əyri dayısının olması, yoxluğundan yaxşıdır.
F
redaktə- Fil ata qoşulub suya gedər, qoyun deyər: su dərin deyil ki.
- Fil dağa çatan kimi bütün təkəbbürü yoxa çıxar.
- Fil fili palçıqdan da dartıb çıxarar.
- Fil kimi yedirt, pələng kimi bax.
- Fil palçığa da batsa,fərqi yoxdur, iki ata dəyər.
- Fürsət düşəndə allah adamı da oğurlayar.
G
redaktə- Göyə tüpürərsən - öz boynuna düşər.
- Guruldamağına guruldayır, amma yağışı gəlmir.
- Güc kimdədirsə, hakimiyyət də ondadır.
- Gün keçdi - və günahlar bitdi.
- Günün batmağını hamı görür.
H
redaktəX
redaktə- Xəsisin yuxusu gəlməz.
- Xırda balıqlar dəstə ilə gedərlər.
- Xoş sözdən dil qurumaz.
- Xoşbəxtlikdə dostluqdan istifadə edirlər, bəlada onu yoxlayırlar.
İ
redaktə- İki dişi ilə fil də öyünür, qaban da.
- İlan qurbağadan diksinər, qurbağa da ilandan.
- İlan olan yerdə manqusta da olar. (Manqusta - isti ölkələrdə yaşayan uzun bədənli kiçik yırtıcı heyvan).
- İlan öləndə düzələr.
- İlana süd də içirsən, zəhəri azalmayacaq.
- İngilis məhkəməsi Bengal pələngindən daha dəhşətlidir.
- İnsanın qismətini allah verib.
- İri ağacın barı az olur, kölgəsi böyük.
- İri balığın sümükləri də yaxşı olar.
- İstədi ağcaqanad öldürə, öz boynuna vurdu.
- İstəyən üçün görülməyən iş yoxdur.
- İşsiz dərzi balalarının ağzını tikər.
- İşsizin üç böyük işi var: yemək, yatmaq, bir də deyinmək.
K
redaktə- Keçmişə ağlamağın nə xeyri.
- Kəndçi əkinə gedər, brahman oturub gözləyər. (Brahmanlar - ibadətxanada oturub dua oxuyurlar).
- Kəndçinin ilinin ancaq onbir ayı dərd-qəmdir, qalan vaxtının hamısı bəxtəvərlikdir.
- Kim borc alsa, bəladan qurtulmaz.
- Kim çox danışırsa, yalan danışmağa başlayır.
- Kimin duzunu yeyərəm - onu da tərifləyərəm.
- Kimin gücü varsa, hökmü də var.
- Kimin inəyi varsa, peyini var.
- Kimin sinəsində əyləşdisə, onun da saqqalını yoldu.
- Kimisi özgələrinin səhvindən öyrənir, kimisi də öz səhvindən.
- Köstəbəyə gül yağı da sürtsən iyi yenə qalacaq.
- Köstəbəyi öldürərsən - əllərində iyi qalar.
Q
redaktə- Qadının gücü göz yaşındadır.
- Qanq ölülərindən imtina eləmir. (Yəni alicənab adam sadə adamlara saymazlıq etməz. Adətə görə hindlilər ölənlərin cəsədini müqəddəs hesab etdikləri Qanq çayına atırlar).
- Qanqa çirkab da atsan əzəməti azalmaz.
- Qarğa da özünü ağıllı bilir.
- Qarğa hər əti yeyir, amma qarğanın ətini heç kəs yemir.
- Qəlbində zəhər, dodaqlarından bal.
- Qısır qadının kor oğlu ayı gördü.
- Qız ölür, külü sovrulur - sonra başlayırıq tərifləməyə (Hindistanda ölülər yandırılır).
- Qızıl bölüşdürmək istəyəndə dəmir bıçaqdan yapışarlar.
- Qonaq qarşılamağı - qaşqabaqlı, qulluqçu ilə danışmağı - kobud, gülmək bilmir, ağlamaq bilmir - belə qadından nə ev sahibəsi olar?
- Qonşu üzü - güzgü.
- Qopmuş budaq ağaca bitişməz.
- Qozbelin arzusu arxası üstə yatmaqdır.
- Qurbağa da dişlərdi, əgər dişləri olsaydı.
L
redaktə- Lalların düşməni olmaz.
- Limonu nə qədər çox sıxsanız, bir o qədər çox turş olar.
M
redaktə- Meşə yanır - hamı görür, ürək yanır - görən olmur.
- Meşə yanır - köklər qalır.
- Meyxanaçının şahidi sərxoşdur.
- Məşəl aparan özü tək gözlə görür.
- Molla öz məscidindən uzağa getməz.
- Möhkəm ağacdan balta qayrılar, çürük özü sınar.
- Mötədil yemək qüvvət gətirər, çox yemək - qəbir.
N
redaktə- Nə qədər aqil varsa, o qədər də fikir var.
- Nə qədər ki, suya düşməmişsən, üzməyi öyrənməyəcəksən.
O
redaktə- Odun, azarın, borcun qoyma izi-tozu da qalsın.
- Oğurlayan qaçır, görən düşür məhkəməyə.
- Ovçu çöl pişiyini bığından tanıyar.
Ö
redaktə- Ögey ana bütün ev üçün zəhərdir.
- Ölümə qanun yoxdur.
- Ömür ümidlərlə keçdi, amma işıqlı günlər görmədim.
- Öz şərəfini özün qoru, kəsik qulağını saçınla ört. (Kəsik qulaq - cinayət üçün verilən cəza)
- Özgə adam heç vaxt özününkü olmaz.
- Özgə qızılını qulağında gəzdirmə - dartıb alarlar.
P
redaktə- Paya nə qədər ki, başın üstə fırlanır - qorxuludur, elə ki, dəydi - qorxu keçir.
- Pələng meşəni qoruyar, meşə də pələngi
- Pələngdən qorxduqları yerə dua eləməyə gedərlər.
- Pələnglə kəl süpürləşər, qamışlar qırılar.
- Pis oğul çox olar, pis ana - olmaz.
- Pul ilə allah doğma qardaşdır - pulun olsa allahı da ala bilərsən.
- Pulun gücünə yer fırlanır.
- Pulun olsa qudanı da təmtəraqla dəfn edərsən; pulun olmasa doğma atanı da bir təhər basdırarsan.
R
redaktə- Rahib çox yığışanda - allaha ibadət baş tutmaz.
S
redaktə- Sədaqət sərvətdə deyil, ağıldadır.
- Sözlə zəngin, reallıqda boş.
- Su aşağı axar.
- Su dama-dama daşı da dələr.
- Suların yaxşısı yağış suyudur, gücün yaxşısı - el gücü.
- Suyun düşməni lehmədir, insanınki - cahillik.
- Südlü inəyin təpiyinə də dözmək olar.
Ş
redaktə- Şərabı ancaq dərman kimi içmək - özünə hörmət eləməkdir.
T
redaktə- Tək uşağı olmaq anaya ömürlük qorxudur.
- Tənbəl kəndçinin iyirmi orağı olar.
- Tərləyərsən isti keçib gedər.
- Tısbağa suda da üzsə, sahildəki yumurtasını gözdən qoymur.
- Torpağın yumşağını pişik də cırmaqlar.
U
redaktə- Ulaq haradan su içsə, oranı bulandırar.
V
redaktə- Vəd verəndə fikirləşmək gərəkdir.
- Vicdan rahatlığı sərvətdən qiymətlidir. [1]
Y
redaktə- Yaxşı ad - insan üçün sərvətdir.
- Yaxşı gündə dostluqdan xeyir götürərlər, yaman gündə sınayarlar.
- Yaxşı gündə on iki qardaşın olur, yaman gündə hay verən tapılmır.
- Yaxşı xəbər yalan da olsa xoş gələr.
- Yağışın xırdası ancaq palçıq gətirər, güclüsü hər şeyi yuyar.
- Yağışsız bulud yeri islatmaz.
- Yalan söz pırtlaşıq saç kimidir, sahmana salmaq çətin məsələdir.
- Yara sağalsa da yeri qalar.
- Yatmış pələngi oyatma.
- Yeganə oğul atanın ağasıdır.
- Yüngül yağış yalnız kiri həll edəcək, güclü yağış isə hər şeyi yuyacaq.
Z
redaktə- Zaman keçir, söz-söhbət qalır.
- Zamanı əllərinizlə dayandıra bilməzsiniz.
- Zərgər evində pişik taqqıltıdan qorxmaz.
- Zərgər taq-taq taqqıldadar, dəmirçi bir dəfə vurar.
İstinadlar
redaktə- ↑ Aforizmlər və hikmətli sözlər. Bakı,2005