Marksist

---

A

B

C

Ç

D

E

Ə

F

G

H

X

İ

J

K

Q

L

M

N

O

Ö

P

R

S

Ş

T

U

Ü

V

Y

Z

---

B

• Biz mason lojalarına, Moskvaya və marksist cəmiyyətlərə qarşı vahid milli cəbhə yaratmağa çalışırıq. Fransisko Franko

H

• Heç bir xalq demokratiyası ölkəsində bu ölkədəki qədər çox millət yoxdur. Yalnız Çexoslovakiyada iki qohum millət var, bəzi digər ölkələrdə isə yalnız azlıqlar var. Ona görə də bu xalq demokratiyası ölkələrində bizim burada məskunlaşmalı olduğumuz kimi ciddi problemlərin həllinə ehtiyac yox idi. Onlarda sosializmə gedən yol burada olduğundan daha az mürəkkəbdir. Onlarda əsas amil sinif məsələsidir, bizdə isə həm millət, həm də sinif məsələsidir. Millət məsələsini bu qədər dərindən həll edə bilməyimizin səbəbini ölkədəki bütün millətlərin iştirak etdiyi Qurtuluş Müharibəsi zamanı inqilabi yolla həll olunmağa başlamasında axtarmaq lazımdır ki, hər bir milli qrup öz imkanlarına uyğun olaraq işğalçıdan azad olmaq üçün ümumi səylərə öz töhfəsini verirdi. Nə makedoniyalılar, nə də o vaxta qədər zülmə məruz qalan hər hansı digər milli qrup fərmanla öz milli azadlığını əldə etmədi. Əllərində tüfənglə milli azadlıqları uğrunda vuruşurdular. Kommunist Partiyasının rolu ilk növbədə, həmin mübarizəyə rəhbərlik etməsi idi, bu da müharibədən sonra milli məsələnin kommunistlərin müharibədən xeyli əvvəl və müharibə zamanı düşündüyü kimi qəti şəkildə həll olunacağına zəmanət idi. Kommunist Partiyasının bu baxımdan bu gün sosializm quruculuğu mərhələsində rolu müsbət milli amillərin ölkəmizdə sosializmin inkişafına əngəl deyil, stimul olmasından ibarətdir. Bu gün Kommunist Partiyasının rolu ondan ibarətdir ki, milli şovinizmin heç bir millətdə meydana çıxmaması və inkişaf etməməsi üçün diqqətli olmaq lazımdır. Kommunist partiyası həmişə çalışmalıdır və çalışır ki, millətçiliyin bütün mənfi hallarının aradan qalxması, insanların beynəlmiləlçilik ruhunda tərbiyə olunmasını təmin etsin. Millətçilik fenomenləri hansılardır? Onlardan bəziləri bunlardır: 1) Millətçiliyin bir çox digər mənfi xüsusiyyətlərindən qaynaqlanan milli eqoizm, məsələn: yadelli işğalı arzusu, başqa millətləri sıxışdırmaq istəyi, başqa millətlərə iqtisadi istismar etmək istəyi və s.; 2) milli nifrət, başqa xalqları aşağılamaq, onların tarixini, mədəniyyətini, elmi fəaliyyətini, elmi nailiyyətlərini aşağılamaq və s. kimi millətçiliyin bir çox digər mənfi xüsusiyyətlərinin mənbəyi olan milli-şovinizm; öz tarixlərində mənfi olan və marksist nöqteyi-nəzərimizdən mənfi hesab edilən hadisələrin tərənnümü. Və bu neqativ hallar nədir? İstila müharibələri, başqa xalqların tabe və zülmü, iqtisadi istismar, müstəmləkə əsarətinə çevrilmə və s. Bütün bunlar marksizm tərəfindən mənfi hesab edilir və pislənir. Keçmişin bütün bu hadisələri, doğrudur, izah oluna bilər, lakin bizim nöqteyi-nəzərimizdən onlara heç vaxt haqq qazandırmaq olmaz. Sosialist cəmiyyətində belə hadisələr yox olmalıdır və yox olacaq. Köhnə Yuqoslaviyada böyük serb kapitalist qruplaşmasının milli zülmü məzlum xalqların iqtisadi istismarını gücləndirmək demək idi. Bu, milli zülmdən əziyyət çəkən hər kəsin qaçılmaz taleyidir. Yeni, sosialist Yuqoslaviyada mövcud hüquq bərabərliyi bütün millətlər bir milli qrupun digərinə iqtisadi istismar tətbiq etməsini qeyri-mümkün etmişdir. Çünki bu ölkədə bir milli qrupun digəri üzərində hegemonluğu artıq mövcud deyil. İstənilən belə hegemonluq istər-istəməz özü ilə bu və ya digər dərəcədə bu və ya digər formada iqtisadi istismarı da gətirməlidir; və bu, sosializmin söykəndiyi prinsiplərə zidd olardı. Yalnız iqtisadi, siyasi, mədəni və ümumbəşəri hüquq bərabərliyi cəmiyyətimizin bu böyük səylərində gücümüzü artırmağımıza imkan verə bilər. İosip Broz Tito
  • Sloveniya İncəsənət və Elmlər Akademiyasında milli məsələ və sosial vətənpərvərlik nitqi ilə bağlı, 26 noyabr 1948-ci il, Lyublyana.

M

• Marksist, kommunist və totalitar ideologiya yalnız tarixin hiyləsidir. Klod Levi-Straus
• Marksist təhlilin Stalin Rusiyasında baş verənlərlə heç bir əlaqəsi yoxdur: bu, İspaniyadakı inkvizisiyada İsa Məsihi günahlandırmaq kimidir. Toni Benn
• Marksist təlimin təsiri altına düşən həmkarlar ittifaqları ictimai sülhü istəmirdilər. Onlar hesab edirdilər ki, işçilərin artan narazılığı ilə onların siyasi hakimiyyətə yiyələnmə şansları yaxşılaşacaq. Hitler hökumətinin qarşılaşdığı ilk zərurətlərdən biri işəgötürənlər və işçilər arasındakı ziddiyyəti davam etdirən təşkilatları ləğv etmək idi. Onların yerinə Əmək Cəbhəsi gəldi. Robert Ley
• Marksizm təlim deyil, iradədir; proletariat və onun adamları üçün - yəni sizsiniz - bu, bir-birinizi tanımaq, belə hiss etmək, qalib gəlmək iradəsini təmsil edir: haqlı olmaq üçün marksist olmaq lazım deyil, özünüzə xəyanət etmədən qalib gəlmək. Andre Malro
• Marksizmin qüdrət aləti kimi sınaqdan keçirildikdən sonra onun səhvlərinin üzə çıxması fikri yanlış bir inancın nəticəsidir. Hətta onların yaradılmasına kömək etdikləri Birinci İnternasionalda Marks və Engels mübahisəli fiqurlar olmuşlar. Onlar hər tərəfdən hücumlarla üzləşmiş və onları qəbul etmişdilər və iddia etdikləri intellektual sərtlikləri qızğın mübahisələrə məruz qalmışdı. Təəccüblü olan odur ki, bir çox marksist zərərin həcmini görməzlikdən gəlir. Onun davamçıları üçün marksizm qüsursuz təlimlər toplusuna, bir növ siyasi dinə çevrilmişdi. Robert Servis
• Mən bir Marksist-Leninistəm və həyatımın son anına qədər də belə qalacam. Fidel Kastro

V

• Və heç vaxt unutma ki, marksist cəmiyyətlər özlərini Sovet Sosialist Respublikaları İttifaqı adlandırırlar və həqiqətən də belədirlər. Sosializmin bəzi məqsədləri, marksist cəmiyyətin məqsədləridir və insanların hüquqlarının siyasi nəzəriyyəyə tabe edilməsi ilə nəticələnir. Marksist sistem mənəvi və maddi cəhətdən iflasa uğradığı üçün onun boyunduruğu altında yaşayan vətəndaşlar bizim ideallarımızda ümid görürlər. Hər bir insanın müxtəlif istedad və qabiliyyətlərinin çiçəklənməsi üçün dövlətin gücünü məhdudlaşdıran ideallar həyata ləyaqət və məna verir. Ailəyə, onun sadiqliyinə, sevgilərinə və məsuliyyətlərinə hörmət edən ideallar. Qanunun aliliyinin ədalətli və qərəzsiz idarə olunduğu ideallar. Marksist istibdadının dabanı altında yaşayanlar bizim təbii saydığımız şeylərə həsədlə baxırlar. Onlar bilirlər ki, azad cəmiyyətdə siyasət iqtisadiyyatdan daha çox şeydir. Biz də dünyanın ən qədim və ən davamlı demokratik partiyasına mənsubuq. Marqaret Tetçer
  • Mühafizəkar Qadınlar Konfransında çıxış (20 may 1981)