Mütərəqqi

---

A

B

C

Ç

D

E

Ə

F

G

H

X

İ

J

K

Q

L

M

N

O

Ö

P

R

S

Ş

T

U

Ü

V

Y

Z

---

A

• Avropa xalqları ailəsini bəşəriyyətin sabit bir hissəsi əvəzinə təkmilləşən nə etdi? Onlarda, mövcud olduqda səbəb kimi deyil, nəticə olaraq mövcud olan heç bir üstün mükəmməllik yoxdur; lakin onların əlamətdar xarakter və mədəniyyət müxtəlifliyi. Fərdlər, siniflər, millətlər bir-birindən son dərəcə fərqli idilər: onlar hər biri dəyərli bir şeyə aparan çox müxtəlif yollar açdılar; və hər dövrdə müxtəlif yollarda səyahət edənlər bir-birlərinə qarşı dözümsüzlük göstərsələr də və qalanların hamısı öz yolu ilə getməyə məcbur edilsəydi, bunu əla bir şey hesab edərdilər, lakin onların bir-birinin inkişafına mane olmaq cəhdləri nadir hallarda baş verirdi. Hər hansı bir daimi uğur və hər biri digərlərinin təklif etdiyi yaxşılığı almaq üçün vaxt keçdikcə dözdü. Avropa mənim fikrimcə mütərəqqi və çoxşaxəli inkişafı üçün bu yolların çoxluğuna tamamilə borcludur. Lakin o, artıq bu faydanı xeyli az dərəcədə əldə etməyə başlayır. O, qətiyyətlə bütün insanları eyniləşdirmək kimi Çin idealına doğru irəliləyir. Con Stüart Mill

B

• Bəziləri qadınların təbii olaraq müharibəyə düşmən olduğunu düşünür. Onlar səhv edirlər. Yalnız mütərəqqi təfəkkürlü, özünü ictimai təfəkkürdə tərbiyə etməyi bacaran, minillik təsisatların valehedici gücünə müqavimət gücünə malik olan qadınlar bu qurumlarla mübarizə aparmaq üçün də enerji tapırlar. Berta fon Sutner
• Birincisi, saatı geri çəkməyə gəlincə. Bir saatı geri qoya biləcəyinizi və əgər saat səhv olarsa, çox vaxt bunu etmək çox ağıllı bir şeydir desəm, zarafat etdiyimi düşünürsünüz? Ancaq saatlarla bağlı bütün fikirdən uzaqlaşmağa üstünlük verirəm. Biz hamımız tərəqqi istəyirik. Ancaq tərəqqi olmaq istədiyiniz yerə yaxınlaşmaq deməkdir. Əgər səhv bir dönüş etmisinizsə, irəli getmək sizi daha da yaxınlaşdırmaz. Səhv yoldasınızsa, tərəqqi dönmə etmək və doğru yola qayıtmaq deməkdir və bu halda ən tez geri dönən adam ən mütərəqqi insandır. Hesab edərkən hamımız bunu görmüşük. Mən bir məbləği səhv yolla başlasam, bunu nə qədər tez etiraf edib geri qayıdıb yenidən başlasam, bir o qədər tez davam edəcəm. Donuz başlı olmaq və səhvi etiraf etməkdən imtina etməkdə mütərəqqi heç nə yoxdur. Düşünürəm ki, dünyanın indiki vəziyyətinə baxsanız, bəşəriyyətin böyük bir səhvə yol verdiyi açıq-aydın görünür. Səhv yoldayıq. Əgər belədirsə, biz geri dönməliyik. Geri qayıtmaq ən sürətli yoldur. Klayv Steyplz Lyuis
• Biz müstəqil dövlət olaraq özümümüzün təhsil sistemimizi istədiyimiz kimi qururuq. Bütün dünya ölkələrinin mütərəqqi təcrübələrindən istifadə edirik. Hesab edirəm ki, indiyə qədər yaranmış təməlin üzərində Azərbaycan təhsili, məktəbi bundan sonra daha da təkminləşdirəcək. Heydər Əliyev
• Bu gün İranı keçirməkdə olduğu bu ən fəalakətli günlərdən “xilas” etmək üçün əlindəki istiqlal kölgəsindən də məhrum edib, başqa mütərəqqi bir millətin idarə və təmsili altına versəniz ehtimal ki, ənzəli bir neçə ilin zərfində Bakıya meydan oxuyacaq qədər tərəqqi edər. Və bəndər bu şəhər də Bombeydən heç də geri qalmaz. Fəqət bu səri (sürətli) tərəqqinin müqabilində əmin olunuz ki, İran bir daha nə Firdovsi yetirər, nə Sədi, nə Hafiz. Məhəmməd Əmin Rəsulzadə

D

• Dünyada ən mütərəqqi ölkə insan ruhudur. Ən məhsuldar ölkə də ruhdur. Ona görə də təhsilin ən müqəddəs vəzifəsi ruhları inkişaf etdirib kamala çatdırmaq olmalıdır. Pirl Bak

İ

• İlk gündən bu günə qədər tam acgözlük sivilizasiyanın hərəkətverici ruhu idi; sərvət və yenə də var-dövlət və bir daha var-dövlət, cəmiyyətin yox, tək bir sərvətin sərvəti - burada onun yeganə və son məqsədi var idi. Əgər eyni zamanda elmin mütərəqqi inkişafı və ali sənətin dəfələrlə çiçəklənməsi onun qucağına düşürdüsə, bu, yalnız ona görə idi ki, onlar olmadan müasir sərvət öz nailiyyətlərini tam həyata keçirə bilməzdi. Fridrix Engels

M

• Mənim öz ümumi tezisim bir qədər belə idi: Rəssamlar səriştəsiz, lüzumsuz və təmənnasız olaraq mütərəqqi olaraq dünyanı narahat edirdilər. Siyasətçilər mütərəqqi olmalıdırlar; yəni keçmişdə pislikdən başqa heç nə etmədiklərini bildikləri üçün gələcəkdə yaşamalıdırlar. Ancaq dünyanın əvvəlindən haqlı olan rəssamlar, bəlkə də, dünyanın əvvəllərində başqa insanlar vuruşarkən və ya insanlıq təklif edərkən, saxsı qabları bəzəyən və ya qaya üzərində kobud freskalar hazırlayan yeganə insanlar idilər. qurban versələr, öz keçmişlərinə xor baxmağa haqqı yoxdur. Gilbert Çesterton
• Müəllifin parlaq, mütərəqqi düşüncəsi yoxdursa, onu heç bir istedad xilas edə bilməz. Nikolay Şelqunov

T

• Tarix göstərir ki, müharibələr ədalətli və ədalətsiz olmaqla iki növə bölünür. Mütərəqqi olan bütün müharibələr ədalətlidir, tərəqqiyə mane olan bütün müharibələr ədalətsizdir. Biz kommunistlər tərəqqiyə mane olan bütün ədalətsiz müharibələrə qarşıyıq, lakin mütərəqqi, ədalətli müharibələrə qarşı deyilik. Nəinki biz kommunistlər ədalətli müharibələrə qarşı deyilik; biz onlarda fəal iştirak edirik. Ədalətsiz müharibələrə gəlincə, Birinci Dünya Müharibəsi hər iki tərəfin imperialist maraqları üçün vuruşduğu bir nümunədir; ona görə də bütün dünya kommunistləri o müharibəyə qəti şəkildə qarşı çıxdılar. Bu cür müharibəyə qarşı çıxmağın yolu, mümkün olduqda, onun başlamazdan əvvəl qarşısını almaq üçün mümkün olan hər şeyi etmək və bir dəfə başlayanda müharibə ilə müharibəyə qarşı çıxmaq, ədalətsiz müharibəyə ədalətli müharibə ilə qarşı çıxmaqdır. Mao Tszedun
• Təhsil öz cəhalətimizin mütərəqqi kəşfidir. Vill Dürant

U

• Uğura aparan yol daima yenilənir. Müvəffəqiyyət mütərəqqi bir hərəkətdir, əldə edilə bilən bir nöqtə deyil. Antoni Robins