Tətbiq

---

A

B

C

Ç

D

E

Ə

F

G

H

X

İ

J

K

Q

L

M

N

O

Ö

P

R

S

Ş

T

U

Ü

V

Y

Z

---

A

• Ağıl təkcə bilikdə yox, həm də biliyi işə tətbiq etmək bacarığındadır. Aristotel
• Ailədə ərlə arvadın bir-birinə təsir etməsi tez-tez baş verir. Sevgi olan yerdə bu asan olur. Bunun əksinə, ailədə sevgi yoxdursa, zorakılığın tətbiqi faciəyə səbəb olur. Rabindranat Taqor
• Amerikada Prezident dörd il hökmranlıq edir və jurnalistika əbədi olaraq idarə edir. Xoşbəxtlikdən, Amerikada jurnalistika öz nüfuzunu ən kobud və ən qəddar ifrat həddə çatdırdı. Təbii nəticə olaraq o, üsyan ruhu yaratmağa başlayıb, insanlar öz xasiyyətlərinə uyğun olaraq bundan əylənir və ya ondan iyrənirlər. lakin o, artıq real qüvvə deyil. Ciddi müalicə olunmur. İngiltərədə jurnalistika, bir neçə tanınmış hal istisna olmaqla, bu qədər vəhşilik həddinə çatdırılmamış, hələ də böyük amil, diqqətəlayiq gücdür. İnsanların şəxsi həyatı üzərində tətbiq etməyi təklif etdiyi tiranlıq mənə olduqca qeyri-adi görünür. Oskar Uayld

B

• Bəy ədalətli olmalıdır. Ey hakim, uzun müddət ölkədə hökmranlıq etmək istəyirsənsə, qanunu düzgün tətbiq etməli və xalqı qorumalısan. Yusif Balasaqunlu
• Bəzi söhbətlər prinsiplər, bəziləri isə həyatda tətbiq üçündür. Onlar arasındakı ziddiyyət heç kimi hiddətləndirmir və ümumi bir fikrə görə, onlar bir-biri ilə uğunlaşmamalıdır. Hətta yazıçıdan, xüsusi ilə də moralist yazıçıdan kitablarında yazdığı kimi danışmağı, danışdığı kimi isə hərəkət etməyi tələb etmirlər. Jan Jak Russo
• Bildiyini tətbiq etməyən müəllim və ya tələbə məsləhət görülmüş dərmanı içməyən xəstəyə bənzəyir. Konfutsi
• Bilik düz tətbiq olunanda xeyir, səhv tətbiq olunanda ziyan verir. Sokrat
• Biz Afinalılar, siyasət ilə əlaqədar qərarları uyğun müzakirələrdən sonra alırıq; ən pis olan şey, nəticələri müzakirə edilmədən bir siyasətin tətbiq olunmasıdır. Fukidid
• Biz xoşbəxtlikdən istifadə edə bilmirik. Çünki, biz onu qazanmadığımız var-dövlətdən istifadə edə bilmədiyimiz kimi tətbiq etmirik. Corc Bernard Şou
• Bizim vicdanımız – çevik və elastik predmetdir – dartılmaq və ən müxtəlif şəraitə tətbiq edilmək qabiliyyətinə malikdir. Çarlz Dikkens
• Böyük siyasət-böyük işlərə tətbiq edilə bilən sağlam düşüncə kimidir. Napoleon Bonapart

C

• Cəmiyyət əxlaqlı olsa, qanunları daha asan tətbiq etmək olar. Molyer
• Cəmiyyətin iki düşməni var. Bunlardan biri qanunları tapdalayanlar, digəri qanunları kor-koranə tətbiq edənlərdir. Alfred Kapus

D

• Dəmir işləməyəndə paslanır, su bir yerdə qalanda iylənir, insan ağlı ilə tətbiq edilmədikdə kütləşir. Leonardo da Vinçi
• Düşüncə tarixində yəqin ki, indiki dövrə tamamilə bənzəyən bir dövr olmamışdır. Hər yerdə mütəfəkkirlər iki şeyin şüurundadırlar, birincisi, sirr bölgəsi indiyə qədər heç vaxt bu qədər aydın şəkildə müəyyən edilməmişdir, ikincisi, bu bölgəyə indiyə qədər olduğundan daha asan daxil olmaq olar; buna görə də, bütün məktəblərin müstəntiqləri öz axtarışlarını qətiyyətlə davam etdirsələr, bəlkə də bəzi sirləri açmağa müvəffəq ola bilərlər. Həyatın və varlığın məlum faktlarını öyrənərkən qarşılaşdığımız problemlər, indiyə qədər olduğundan daha aydın tərifə həssasdır və suallarımızın cavabını bilməsək də, hələ də öz problemlərimizin həlli yollarını kəşf etməmişik. Problemlər, baxmayaraq ki, heç bir panacea (bütün çətinliklərin və ya xəstəliklərin müalicəsi və həlli) bizim əlimizdə hazır olmasa da, dünyanın xəstəliklərini müalicə edə bilərik, lakin onları müəyyən edə bildiyimiz həqiqət, sirrin hansı istiqamətə yönəldiyini göstərə biləcəyimizi və elmin, dinlərin və fəlsəfənin işığının əvvəllər qaranlıqlar diyarı hesab edilən geniş ərazilərə yayılması gələcəkdə uğurun təminatıdır. Müdriklərin və mistiklərin bir neçə dairəsi istisna olmaqla, biz beş yüz il əvvəlki vəziyyətdən daha çox şey bilirik; nə qədər təbiət qanunlarını kəşf etmişik, baxmayaraq ki, "şeylər olduğu kimi" (və mən bu sözləri çox qəsdən seçirəm) olması barədə biliklər sahəsində böyük irəliləyişlər əldə olundu, hələ də onları tətbiq edə bilmirik. Alisa Beyli

E

• Elm ümumi bir sərvətdir. Ona görə də ədalət tələb edir ki, ən böyük elmi şöhrət məlum həqiqəti ilk dəfə söyləyənə yox, bu həqiqəti başqalarına inandırmağı bacarana, onun etibarlılığını göstərənə və elmdə tətbiq edənə verilməlidir. Dmitri Mendeleyev

Ə

• Ədalətsiz qaydaların tətbiqi xalqa edilən ən böyük zülmdür. Volter
• Əgər qanun tətbiq etmək mümkündürsə, o zaman cinayətkar vətəndaşı, daha doğrusu, daxili düşməni məhkəmə ilə sındırmaq lazımdır. Əgər zorakılıq məhkəməyə mane olur, yaxud onu məhv edirsə, o zaman sırtıqlığa şücaətlə, quduzluğa cəsurluqla, kobudluğa ağılla, quldur dəstəsinə qoşunla, gücə güclə qalib gəlmək lazımdır. Mark Tulli Siseron

F

• Fəlsəfə bir elmdir və həndəsi üsulu metafizikaya tətbiq etmək lazımdır, fəlsəfəni qəti bir elm etmək üçün. Rene Dekart
• Fikirləşmək asan, tətbiq etmək çətindir. Bundan da çətin olanı isə insanın öz düşündüklərini həyata keçirməsidir. Yohann Volfqanq Göte

G

• Gənclik - müdrikliyin mənimsənilməsi, qocalıq- onun tətbiqi üçün vaxt. Jan Jak Russo
• Gücünü tətbiq edən kəs zəifliyini sübut edir. Rabindranat Taqor
• Günahkarlara qarşı çox sərt cəzalar tətbiq edən insanların nifrətinə, çox yüngül cəzalandıran isə insanların həqarətinə səbəb olur, yalnız qızıl orta tapanlara hörmətlə yanaşılır. Çanakya

H

• Hər bir alim qiymətlidir. Ancaq nəzəriyyəni təcrübə ilə birləşdirən, fikirlərini tətbiq edə bilən və onlardan əməli nəticə götürə bilən, cəmiyyətə, ölkəyə, xalqa konkret fayda gətirən insanlar alimlərin sırasında xüsusi yer tuturlar. Heydər Əliyev
• Hər bir hökumətin, hər bir ölkənin zəruri hallarda güc tətbiq etmək hüququ var. Məsələn, birlik naminə. Məhv etmədən qura bilməzsiniz. Bir ölkə qurmaq üçün Stalin güc tətbiq etmək və öldürmək məcburiyyətində qaldı. Mao Tse-tung güc tətbiq etmək və öldürmək məcburiyyətində qaldı. Dünyanın bütün tarixini dolandırmadan yalnız son iki hadisəni qeyd etmək. Bəli, qanlı bir basqının haqlı və haqlı olduğu hallar var. Zülfiqar Əli Bhutto

İ

• İdrak məxluqda elə bir qabiliyyətdir ki, özünün bütün qüvvələrinin tətbiqinin qaydaları və məqsədlərini təbii instinktlərdən daha uzağa genişləndirir və öz imkanlarına sərhəd tanımır. İmmanuel Kant
• İnsan haqqında danışarkən bütövlükdə bütün bəşəriyyəti təsəvvür edirik və ayrıca bir şəxsə elm metodlar tətbiq edərkən bu fiziki faktı nəzərə almaq lazımdır. Məgər bu gün bu milyon fərdlərin, sonsuz tiplərin, xarakterlərin bütöv bir vahid təşkil etməsinə kimsə şübhə edə bilərmi? Nikola Tesla
• İnsanı zor tətbiq etməklə deyil, mütaliə ilə ağıllandırmaq olar. Cordano Bruno
• İstedad öz-özlüyündə rəngsizdir və yalnız tətbiq ediləndə rəng alır. Saltıkov-Şedrin

K

• Kim ki, elm öyrənib tətbiq etmir, yeri əkib becərən, amma məhsulundan istifadə etməyən adama bənzəyir. Əlişir Nəvai
• Komandanı olmayan zəif ordu, praktikada tətbiq edilməyən təhsil, eləcə də savadsız bir insanın başlanğıcı və ərsiz qadının həyatı uğursuzluğa məhkumdur. Çanakya
• Konsentrasiya, bezginlik duymadan fiziki və zehni enerjini tək bir nöqtəyə davamlı tətbiq qabiliyyətidir. Tomas Edison

M

• Milli ideologiyamızı hər yerdə tətbiq etmək üçün məktəblərdə Azərbaycan xalqının tarixinin tədrisinə çox ciddi fikir vermək lazımdır... Gənclərimiz öz tarixini, öz tarixi keçmişini gərək yaxşı bilsinlər. Çünki mənəviyyatımız, gənclərin bugünkü və gələcək mənəviyyatı bununla bağlıdır. Heydər Əliyev
• Mülayimlik və yumşaqlıq tərifə layiqdir, ancaq ciddiliyin tətbiq edilmə həddi ilə. Mark Tulli Siseron

N

• Nə qədər ki, dünyada insan ruhunun zülmü və deqradasiyası mövcuddur, insanlar öz ləyaqətlərini təsdiqləmək üçün Mahatma Qandiyə həmişə müraciət edəcəklər. Bəşəriyyətə verdiyi qeyri-zorakı müqavimət silahı indi başqa ölkələrdə və başqa şəraitdə də tətbiq olunur. Dünya haqlı olaraq Qandini Buddadan sonra ən böyük hindli hesab edir. Mahatma Qandi

O

• Onun zehni ikifikirlilik labirintində itmişdi. Bilərək bilməmək; Düşünülmüş yalanı söyləyərək öz düzgünlüyünə inanmaq; Bir-birlərini inkar etdiyini bilə-bilə iki əks fikri qəbul etmək və hər ikisinə əmin olmaq; Məntiqlə məntiqi öldürmək; Əxlaqı elan edərək rədd etmək; Demokratiyanın mümkün olmadığını və partiyanın demokratiya qoruyucusu olduğunu hesab etmək; Nəyi unutmalı olduğunu unutmaq və lazım olanda yenidən yada salmaq, sonra dərhal unutmaq və ən əsası, bu prosesi prosesin özünə tətbiq etmək. İncəlik də elə bundadır: Şüurlu olaraq şüuru üstələmək və bununla belə özünühipnoz etdiyini bilməmək. Hətta “ikifikirlilik” sözünun özünü də ikifikirliliyin köməyi olmadan anlaya bilməzsən. Corc Oruell

S

• Sevmə sənətinin tətbiq oluna bilməsi, inancın da tətbiq olunmasını gətirər. Erix Fromm
• Siyasətçi insanlara təsir etmək üçün 12 qaydanı ustalıqla tətbiq etməyi bacarmalıdır:

1. mübahisədə qalib gəlmək istəyirsənsə,rəqibinin əleyhinə çıxma;
2. müsahibinin fikirlərinə hörmətlə yanaş və səhvlərini üzə vurma;
3. öz səhvini başa düşdükdə,bunu səmimiyyətlə etiraf et;
4. sakit tərzdə söhbət etməyə çalış;
5. hikkə və qəzəbə yol vermədən müsahibindən müsbət cavablar qoparmağa cəhd elə;
6. qarşındakına danışmaq imkanı ver,tez-tez sözünü kəsmə;
7. öz fikirlərini ona zorla qəbul etdirməyə çalışma;
8. heç kəslə bağlı tərəfkeşlik etmə;
9. müsahibinin dərdlərinə şərik olmağa çalış;
10. öz ehtiras və duyğularını nəzarət altında saxla;
11. qarşındakının həm gözünə,həm də düşüncələrinə nüfuz etməyə çalış;
12. öz əsas fikrini hiss olunmadan ona təlqin etməyə səy göstər. Deyl Karnegi

• Sovet xalqı ilə alman xalqı arasında münasibətlərin islahatı Almaniyanın sovet zonasının hakimiyyət orqanlarının apardığı xətt üzrə mümkün deyil. Həmin zonadakı almanlar onları bu qədər qeyri-insani şəkildə pozanlara nifrət və xor baxmağa başladılar. Və bu sistemi dəstəkləyənlərə qarşı da oxşar hisslər olmalıdır. Sərhədin bağlanması misli görünməmiş iflasın etirafıdır. Almaniyanın o hissəsində yaşamaq məcburiyyətində qalan insanların fəhlə və fermerlər cənnətini tərk etmələrinin qarşısını ancaq fiziki güc tətbiq etməklə almaq olar. Sovet və alman xalqları arasında münasibətləri yeni təməl üzərində qurmağın yalnız bir imkanı var: alman xalqına öz iradəsini azad və təsirsiz şəkildə ifadə etmək yolu ilə formalaşdırmaq hüququ geri qaytarılmalı, yer üzündə heç bir xalqa verilməməlidir. Konrad Adenauer

T

• Təbiət qanunlarına zidd olan qanunları tətbiq etmək cinayətlər yaratmaq, sonra onları cəzalandırmaq deməkdir. Tomas Cefferson
• Tətbiqə əlverişli olmayan nəzəriyyə mənasız, nəzəriyyəyə dözməyən tətbiq isə sonsuzdur. Leonardo da Vinçi
• Təvazökarlıq öz qabiliyyətini gizlətməkdə deyil, onu inkişaf və tətbiq etməkdədir. Jan Batist Anri Lakorder

U

• Uşağın bədən tərbiyəsi hər şey üçün əsasdır. Uşağın inkişafında gigiyenanın düzgün tətbiqi olmadan, düzgün bədən tərbiyəsi və idman olmadan heç vaxt sağlam bir nəsil əldə edə bilmərik. Lunaçarski

Y

• Yaxşı ağıla malik olmaq azdır, əsas onu tətbiq etməkdir.Ən böyük ruhlarda ən böyük qüsurlarla yanaşı, ən böyük fəzilətlər də yerləşib. Asta gedən həmişə düz istiqamətdə və bu yoldan uzaqlaşan və qaçan insandan çox uzaq məsafə qət edə bilər. Rene Dekart
• Yer kürəsinin yaşıllıq və həyatla necə və hansı proseslərlə büründüyünü, buludların, dumanların və yağışların necə əmələ gəldiyini, bu yer kürəsinin bütün dəyişikliklərinə nəyin səbəb olduğunu və hansı ilahi qanunların səbəb olduğunu bilmək, şübhəsiz ki, saf bir zövqdür. Nizam açıq-aşkar qarışıqlıq içərisində qorunur. Fırtınanın və vulkanın səbəbini araşdırmaq və onların əşyaların təsərrüfatda istifadəsinə işarə etmək — buludlardan şimşək çaxıb onu təcrübələrimizə tabe etmək — olduğu kimi istehsal etmək ülvi bir məşğuliyyətdir. İncəsənət laboratoriyasındakı mikrokosmos və hərəkətləri və İlahi Ağılın onlara verdiyi qanunlara uyğun olaraq dəyişən, şeylərin kainatını təşkil edən görünməz atomları ölçmək və çəkmək. Əsl kimya filosofu xarici dünyanın bütün müxtəlif formalarında yaxşılıq görür. O, sonsuz müdrikliyin rəhbər tutduğu sonsuz qüdrətin əməllərini araşdırarkən, bütün alçaq xurafatlar, bütün məntiqli xurafatlar onun zehnindən yox olur. O, insanı kosmosda bir nöqtəyə sabitlənmiş atomlar arasında bir atom görür və bununla belə ətrafdakı qanunları dərk edərək onları dəyişdirmək; zaman keçdikcə bir növ hökmranlıq və maddi məkanda bir imperiya əldə etmək və sonsuz kiçik miqyasda bir növ yaradıcı enerjinin kölgəsi və ya əksi kimi görünən və ona fərqlilik hüququ verən bir güc tətbiq etmək istəyir. Allahın surətində yaradılmış və ilahi ağılın qığılcımı ilə canlandırılmışdır. Kimyəvi axtarışlar idrakı ucaltsa da, təxəyyülü incitmir və həqiqi hissləri zəiflətmir. Onlar zehnə dəqiqlik vərdişləri bəxş etməklə bərabər, onu faktlara diqqət yetirməyə məcbur etməklə yanaşı, onun bənzətmələrini də genişləndirirlər və əşyaların xırda formaları ilə tanış olsalar da, onların son məqsədi təbiətin böyük və möhtəşəm obyektlərinə malikdirlər. Onlar kristalın əmələ gəlməsini, çınqılın quruluşunu, gil və ya torpağın təbiətini nəzərə alırlar və onlar bizim dağ silsilələrimizin müxtəlifliyinin səbəblərinə, küləklərin görünüşünə, ildırım fırtınalarına, meteoritlərə, zəlzələlərə, vulkanlara və şairə və rəssama ən heyrətamiz obrazlar təqdim edən bütün hadisələrə aiddir. Təbiətimizin ən böyük səciyyəvi xüsusiyyətlərindən biri olan biliyə olan o sönməz susuzluğu yaşadırlar — hər bir kəşf faktların tədqiqi üçün yeni sahə açır, nəzəriyyələrimizin qeyri-kamilliyini bizə göstərir. Ədalətli şəkildə deyilir ki, işığın dairəsi nə qədər böyükdürsə, onu əhatə edən qaranlığın sərhəddi də bir o qədər böyük olar. Hemfri Devi
• Yüz növ şeyi yarım bilməkdənsə, bir şeyi tam bilib tətbiq etmək insanı daha yaxşı yetişdirir. Yohann Volfqanq Göte

Z

• Zəngin subaylara ağır vergi tətbiq olunmalıdır. Çünki heç bir kişi digərindən daha xoşbəxt ola bilməz. Oskar Uayld
• Zövq al və işçilərinə qayğı göstər: işinizdən zövq almırsınızsa, onu davam etmək mənasızdır. Gördüyünüz iş əyləncəli və maraqlı olmalıdır, özünüz və sizinlə çalışan insanlar üçün xoş bir mühit yaratmalısınız. İnsanlar çiçəklərdən fərqli deyil. Bir çiçək suvarılırsa, çiçəklənir və bir çiçək suvarılmasa quruyur və ölür. Düşünürəm ki, eyni şey insanlar üçün də tətbiq olunur. Riçard Brenson