İbadət

---

A

B

C

Ç

D

E

Ə

F

G

H

X

İ

J

K

Q

L

M

N

O

Ö

P

R

S

Ş

T

U

Ü

V

Y

Z

---

A

• Ağıldan faydalı dövlət, özünü bəyənməkdən qorxunc yalnızlıq, tədbir kimi ağıl, təqva kimi kərəm, gözəl xasiyyət kimi yaxın dost, ədəb kimi miras, qabiliyyət kimi başçı, yaxşı işlər görmək kimi alış-veriş, savab kimi iş, şübhəli şeylərdə durub çəkinmək kimi saqınmaq, haramdan özünü gözləmək kimi zahidlik, düşünmək kimi bilgi, vacibatı yerinə yetirmək kimi ibadət, utanmaq və səbr etmək kimi iman, könül mütiliyi kimi əsil-nəcabət, bilgi kimi ucalıq, helm kimi üstünlük, danışmaq kimi arxa yoxdur. Əli
• Alimin ibadət edəndən üstünlüyü aylı gecədə Ayın ulduzlardan üstünlüyünə bənzər. Məhəmməd peyğəmbər
• Allah Ramazan ayını öz bəndələri üçün müsabiqə ayı etdi ki, ibadət vasitəsilə onun razılığını qazanmaqda bir-birini ötməyə çalışsınlar. Bir dəstə imkandan istifadə edib irəli getdi və qələbə qazandı, bir dəstə isə geri qalıb uduzdu. İmam Həsən
• Allah ruhdur və Ona ibadət edənlər ruhda və həqiqətdə ibadət etməlidir. İsa
• Allaha ibadət edənlər, hər şeydən əvvəl, kainatın nizamında, onu idarə edən ağıllı və müdrik bir varlığın varlığının yenilməz sübutunu tapırlar. Lakin bu nizam səbəblər və ya şəraitlər tərəfindən mütləq şəkildə əmələ gələn, bəzən bizim üçün əlverişli, bəzən isə zərərli olan bir sıra hərəkətlərdən başqa bir şey deyil: biz bəzilərini bəyənirik, digərlərindən isə şikayət edirik. Pol Anri Holbax

B

• Bəziləri Allahdan bir şey ümid edərək ibadət edərlər; bu tacirlərin ibadətidir. Bəziləri də qorxaraq ibadət edərlər; bu da kölələrin ibadətidir. Bəziləri isə Allaha şükr olaraq ibadət edərlər; bu da azad insanların ibadətidir; bax ən fəzilətli ibadət də məhz budur. İmam Hüseyn
• Bilin – kim sağdırsa, həyat onu sevir. Həyat isə Allahdır. Ruhun inkişafı üçün lazımdır.
  – inam giriş üçün lazımdır;
  – iradə güc və getmək istəyi verir;
  – bilik doğru istiqamətdə hərəkət etmək bacarığı verir;
  – ümid qanad verir;
  – bağışlamaq azadlıq verir;
  – sevgi möhkəmlik verir;
  – ibadət Allah ilə yaradıcı birlik yaratmaq məqsədilə ruhi enerjinin axınını istiqamətləndirməyə kömək edir. Luule Viilma
• Biliyi ilə xalqı faydalandıran bir alim, yetmiş il ibadət edən adamdan xeyirlidir. Məhəmməd peyğəmbər
• Bir an elmlə məşğul olmaq, bir an kitaba, yazıya baxmaq, altmış il ibadət etməkdən xeyirlidir. Məhəmməd peyğəmbər
• Bir fərd üçün dəyərli ola bilən ibadət və mənəvi intizam formaları, o sinif daxilində, daha aşağı və ya daha yüksək inkişaf səviyyəsində olan fərqli bir təbəqəyə mənsub olan digəri üçün faydasız və ya hətta müsbət mənada zərərli ola bilər. Oldos Haksli
• Bir xalqın dini seçimi həmişə onun hökmdarları tərəfindən müəyyən edilir. Həqiqi din həmişə hökmdarın bəyan etdiyi dindir; həqiqi tanrı hökmdarın ibadət etməyi əmr etdiyi tanrıdır; beləliklə, hökmdarlara rəhbərlik edən ruhanilərin iradəsi həmişə Allahın özünün iradəsi olur. Pol Anri Holbax
• Bir para adamlar Allaha savab üçün ibadət edər: Bu ibadət tacirlərin ibadətidir. Bir bölük də Allaha qorxudan ibadət edər. Bu da kölələrin ibadətidir. Bir bölük isə Allaha şükr edərək ibadət edər. Bax, azad insanların ibadəti budur. Həzrəti Əli
• Bir saat ədalətlə hökm etmək bir il ibadət etməkdən daha xeyirlidir. Məhəmməd peyğəmbər
• "Bundan sonra mən sizə qul deyiləm, çünki qul Rəbbinin nə etdiyini bilmir; lakin Mən sizi dost adlandırmışam; Atam haqqında eşitdiklərimin hamısını sizə bildirmişəm." — XV Yəhya 15.
  Bu, şübhəsiz ki, məcburi və azad dini şərt arasında ziddiyyət təşkil edir. Bu, qorxunun məcbur etdiyi, vicdanla, sevgidən ilham alan və kortəbii bir həyata keçiddir. Qulluqçu ifadəsinin gücü o terminə sığmaz. Orijinalda quldur. Əmin olmaq üçün şərt qul termini ilə təmsil olunur, o zaman bizim dövrümüzdə olduğu kimi, onun səfalətinin ətraf şəraitlə ziddiyyəti bu qədər kəskin şəkildə qeyd olunmamışdı; buna baxmayaraq, bu, köhnəlik şərti idi; və bütün Müqəddəs Yazılarda bu barədə, həm bədbəxtlik, həm də rüsvayçılıq kimi danışılır. Xilaskarımız şagirdlərinə elə baxırdı ki, sanki onlar yəhudilər və atalarının tərzinə uyğun ibadət edənlər kimi bir növ əsarətə bağlanıblar. O, Yəhudi Birliyinin üzvü idi və yəhudi kilsəsindən idi; o, heç vaxt onun heç bir hökmündən və ayinlərindən ayrılmamışdı, ancaq ataların yeridiyi kimi yeriyirdi; və şagirdləri təkcə Mozaika ritualına deyil, həm də ona bir növ Rəbbi kimi bağlı idilər; islahat müəllimi kimi, lakin buna baxmayaraq, yəhudi sxemi üzrə müəllim kimi. Beləliklə, onlar nökər idilər; məcburi itaət edirdilər. Amma o onlara dedi: "Bundan sonra mən sizə qullarım deməyəcəyəm — mənə itaət edənlər, sanki məcburiyyətdən, vəzifə hissindən, ciddi vicdan stressindən; indi sizə dost deyəcəyəm. "Və səbəbini deyir. Xidmətçi əmr alan və konfransa buraxılmayandır. Onun ağasının işlərindən xəbəri yoxdur. Ağası ilk növbədə öz işlərini düşünür və planlarını başa vurduqdan sonra istiqamətini verir; belə ki, bəndənin vəzifəsi yalnız itaət etməkdir. Amma dost dostu ilə məşvərətdə oturur və o dostun düşüncə və hisslərində, gəldiyi qərarlarda pay sahibi olur; və Məsih şagirdlərinə dedi: "Bundan sonra mənimlə şərik ol və siz mənimlə bir növ bərabərlik üzərində dost olmalısınız. Bundan sonra sizinlə mənim aramda azadlıq olmalıdır".
  Beləliklə, Məsih insanları dinə köləlikdən də azad etdi. Din sözünü sevmirəm; lakin onun yerini tutacaq başqa heç nəyimiz yoxdur. Bu, orijinalda bağlamaq, bağlanmaq deməkdir. Kişilər bağlanmışdı. Onlar öhdəliklər altında idilər və onlar tərəfindən bağlanmışdılar. Xristianlıq dindən başqa bir şeydir, yəni din öz etimoloji mənasında şərh olunur və xalq tərəfindən hörmət edilir. Xristianlıq son formasına çevrilmiş dindir və insanları zərurətdən könüllülüyə — əsarətdən azadlığa aparır. Bu, ən yüksək və ən normal psixi vəziyyətin şərtidir və adətən kortəbii və sərbəstdir. Bu təsadüfi ifadə deyil. Henri Uord Biçer

Ç

• Çalışın ki, Allah-təala qarşısında ürfan sahibi olasınız. İnsanın ən böyük məqsədi xeyir olmalıdır, ibadət və itaətkarlıq olmalıdır, söylədiklərinin çoxu Allah-təalaya şükrə-sənə olmalıdır. İbrahim Bin Ədhəm

D

• Dua- birinci dərəcəli ibadət, dünyanın başlıca gücü, güc mənbəyidir. İbn Sina

Ə

• Əgər camaat qorxursa, ya çarmıxa çəkilir, ya da ibadət edir. İlluziya (Riçard Bax)
• Əgər sultansansa, o zaman öz ölkəni və ibadət edənləri qorumalısan, sultan deyilsənsə, hökmdara itaət etməlisən. II Mehmed
• Ən üstün ibadət Allah və Onun qüdrəti barədə düşünməkdir. Cəfər Sadiq

X

• Xalq var-dövləti, gücü ən böyük qismət hesab edir, Amma bu dünyada sağlamlıq sehri ən yaxşı haldır. İnsanların suverenlik adlandırdıqları şey dünyəvi çəkişmə və daimi müharibədir; Allaha ibadət ərşin ən ucasıdır, mülklərin ən xoşbəxtidir. Sultan Süleyman Qanuni

İ

• İbadət çoxlu namaz qılmaq və oruc tutmaq deyil. İbadət, əslində Allahın işi barədə çox düşünməkdir. İmam Rza
• İbadət eləyən mömin sayılı,
  Səxavətin ondan çoxdu savabı. Aşıq Ələsgər
• İbadətin əsası heyrətdir. Tomas Karleyl
• İbadət ona deyilir ki, öz böyük Yaradanına, Ona yaxın olanlara, məsələn, məlaikələrə, peyğəmbərlərə, imamlara, övliyalara sitayiş edib onlara şükür deyəsən, onların dediklərinə tabe olub, halal və haram haqqında şəriət sahibinin əmrlərini yerinə yetirəsən, bir sözlə, möminliyin ən yüksək dərəcəsi olan "təqva"nı özünə şüar edəsən. Nəsirəddin Tusi
• İbadətin cavabı olmur. Əks halda bu ibadət deyil, məktublaşmadır. Oskar Uayld
• İnsan Allaha ürəyiylə ibadət edər. Əbdülqədir Geylani

K

• Kim Məhəmmədə ibadət edərsə, bilsin ki, Məhəmməd ölüb. Kim Allaha ibadət edirsə, bilsin ki, Allah diridir və heç vaxt ölməyəcəkdir. Əbu Bəkr
• Kim özünün saf və pak ibadətini Allah dərgahına qaldırsa, Allah-taala o bəndənin xeyrinə olan ən yaxşı işi ona nazil edər. Fatimə
• Kölə o şəxsdir ki, o, zamana, taleyə və ölümə ibadət edir. Çünki bunlar, o şəxsin öz daxilində tapdıqlarından daha böyük məvhumlardır. O kölənin fərdi düşüncələri bu fikirlər qarşısında məhv olmuşdur. Bertran Rassel

Q

• Qadınlara ya gərək ibadət edəsən, ya da tərk edəsən. Qalan hər şey yalandır. Erix Mariya Remark
• Qəlbin əlacı beşdir: Qurani-Kərim oxumaq, Qurani kərimə baxmaq, mədəni boş saxlamaq, gecələr qalxıb ibadət etmək, səhərlər ağlayıb sızlamaq və yaxşı kəslərlə oturub-durmaq. İbrahim Həvvas
• Qəlbin ölməsinin dörd əlaməti vardır: insan ibadət şirinliyini hiss etməz, Allahdan qorxmaz, qınama qulaq asmaz, ona öyrədilən elmi qəbul etməz. Əbülfəz Zun-nun Misri

M

• Məhəmməd həmişə xristianlıqdan yüksəkdə dayanıb. Allahı insan hesab etmir və heç vaxt özünü Allaha bərabər tutmur. Müsəlmanlar Allahdan başqa heç nəyə ibadət etmirlər və Məhəmməd onun elçisidir. Bunda heç bir sirr və sirr yoxdur. Lev Tolstoy
• Mən ibadət tələb etmirəm, həmdlərində ifrata varmalarını istəmirəm. Heykəl və ibadətgahları bəşər ruhunun inkişafını ləngidən buxov kimi görürəm. İnsanın təkamül və səadəti onun elmində və azadlığındadır. Mən ondan həm çalışarkən, həm də elmə yiyələnərkən kamil və ikili həqiqətdən çıxış etməsini təvəqqe edirəm. Mənim ondan istəyim budur. Allah da ondan bunu istəyir. Əmin ər-Reyhani
• Milad bayramında mən həmişə Milad hekayəsinin mərkəzində birlik ruhunun necə dayandığına heyran oluram. Gənc ana və sədaqətli ata körpəsi ilə birlikdə yoxsul çobanlar və uzaqdan gələn qonaqlar da qoşuldu. Onlar Məsih övladına ibadət etmək üçün öz hədiyyələri ilə gəldilər. II Elizabet

R

• Rahib çox yığışanda — allaha ibadət baş tutmaz. Benqal atalar sözləri
• Rəbbin yalnız Ona ibadət etməyi və valideynlərə yaxşılıq etməyi (onlara yaxşı baxıb gözəl davranmağı) buyurmuşdur. Əgər onların biri və ya hər ikisi sənin yanında (yaşayıb) qocalığın ən düşkün çağına yetərsə, onlara "Uf" belə demə, üstlərinə qışqırıb acı söz söyləmə. onlarla xoş danış! Qurani-Kərim
• Riyazi biliklərə, bədii yazılar elminə malik olan, qədim kitablardan başı çıxan, eləcə də astroloji xəritələri şərh etməyə qadir olan brahman tanrılar səviyyəsində ibadət edilməyə layiqdir. Çanakya
• Romada mövcud olan müxtəlif məzhəblər və ibadət formaları adi insanlar tərəfindən eyni dərəcədə doğru, filosoflar tərəfindən eyni dərəcədə yalan və məmurlar tərəfindən eyni dərəcədə faydalı hesab olunurdu. Eduard Gibbon

S

• Sevməyib evlənmək, inanmadan ibadət etmək kimi alçaq işdir. Anton Çexov

T

• Təbiəti sevən Allaha həqiqi ibadət edəndir, Allaha ibadət edən, həmyaşıdına xor baxan boş yerə ibadət edir. İnayat Xan

Y

• Yeddi ictimai günah: prinsipsiz siyasət, işsiz var-dövlət, vicdansız ləzzət, xaraktersiz bilik, əxlaqsız ticarət, insanlıqsız elm, qurbansız ibadət. Mahatma Qandi

Z

• Ziyalılar iki kateqoriyaya bölünür: bəziləri zəkaya ibadət edir, digərləri ondan istifadə edir. Gilbert Çesterton